Sociale status van resusaap tast genen aan

Wanneer de sociale status van een vrouwelijke resusaap verandert, dan veranderen ook haar genen. Dat hebben onderzoekers ontdekt.

De wetenschappers bestudeerden 49 vrouwelijke resusapen in een onderzoekscentrum in Atlanta. De resusapen maakten deel uit van een groep. Welke status ze in die groep hadden, was afhankelijk van familie: de vrouwtjes hadden ongeveer dezelfde rang als hun moeder. De onderzoekers zorgden ervoor dat daar verandering in kwam door tien nieuwe sociale groepen te vormen. Nu werd de status van een vrouwtje bepaald door hoe vroeg ze bij deze groep arriveerde, zo is in het blad Proceedings of the National Academy of Sciences te lezen.

Gezondheid
Daarna namen de onderzoekers bloed af. Apen die nu een lagere rang bekleedden, hadden een kleinere hoeveelheid van bepaalde T-cellen (afweercellen). Ook bleken ze meer stress te hebben. Hun gezondheid was over het algemeen dan ook minder goed dan die van apen met een hoger rang. Zowel de afname in T-cellen als de stress zou kunnen verklaren waarom de genen van de apen anders aan- en uitgingen.

WIST U DAT…

…een resusaap die er een vriend bij krijgt er ook een stukje brein bij krijgt?

DNA
De onderzoekers keken namelijk ook naar het DNA van de apen. Er bleek een verband te zijn tussen de rang en de aan- of afwezigheid van methylgroepen. Deze methylgroepen zijn betrokken bij het aan- en uitzetten van genen. De genen van apen met een lagere rang werden anders aan- en uitgezet dan de genen van apen met een hogere rang. Het immuunsysteem reageerde bovendien heel snel op de verandering in rang. Al heel snel leek een aap die ooit een lagere rang had, maar nu een hogere rang had genetisch gezien op apen die altijd al een hogere rang hadden gehad.

Goed nieuws
Uit eerder onderzoek was al gebleken dat de sociale status van insecten, honingbijen en vissen beïnvloedt welke genen aan en uit worden gezet. En uit eerdere studies bleek ook dat de sociale omgeving van mensen en primaten invloed heeft op hun hormonen, sterftekans en overlevingskans van het nageslacht. Dit onderzoek bevestigt dat, maar brengt ook goed nieuws. “We zien dat de sociale status een enorm effect heeft op genen, waaronder die van onszelf,” concludeert onderzoeker Jenny Tung. “Maar we zien ook dat veel van deze veranderingen niet permanent zijn. (…) Onze studie onderschrijft het idee dat een lage sociale status slecht is voor het lichaam. Maar het wijst er ook op dat je wanneer je je sociale status verbetert, je ook je gezondheid verbetert.”

Een andere interessante bijkomstigheid is dat aan de genen af te lezen is welke status resusapen bekleden. En nog tamelijk nauwkeurig ook: op basis van de genen konden de onderzoekers in tachtig procent van de gevallen met zekerheid stellen welke sociale status de dieren hadden.

Bronmateriaal

"Changes in Monkeys' Social Status Affect Their Genes" - Duke.edu
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door Tim Sträter (cc via Flickr.com).

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd