Soepschildpad eet zichzelf de vernieling in

Met zijn eetgedrag promoot hij de groei van zeegras dat hij helemaal niet lekker vindt.

Dat hebben onderzoekers van de Wageningen University ontdekt. Hun bevindingen zijn terug te lezen in het blad Journal of Ecology en handelt over de groene zeeschildpadden – ook wel soepschildpadden genoemd – in het oostelijke Caribisch gebied.

De strijd der zeegrassen
In deze tropische wateren groeit het inheemse Thalassia testudinum: een zeegras waar de soepschildpadden dol op zijn en enthousiast begrazen. Maar het zeegras heeft sinds 2002 een sterke concurrent: het invasieve Halophila stipulacea (zie kader).

Halophila stipulacea is een zeegras dat oorspronkelijk voornamelijk in de Rode Zee voorkomt en aldaar een vrij geïsoleerd bestaan leidde. Met de opening van het Suezkanaal komt daar in 1892 verandering in. Nu kan het zeegras de Middellandse Zee binnendringen. En in 2002 weet het zeegras via de zeevaart ook het oostelijke Caribisch gebied binnen te dringen. En daar wint de exotische soort rap terrein; H. stipulacea blijkt dominant te zijn over het inheemse zeegras T. testudinum.

En wat het onderzoek van de Wageningen University nu laat zien, is dat de groene zeeschildpad zich in de strijd der zeegrassen mengt. Waarnemingen en experimenten wijzen uit dat de groene zeeschildpad een sterke voorkeur heeft voor het inheemse zeegras en zelfs de neus optrekt voor het exotische zeegras – dat 2,5 keer minder voedzaam is voor de zeeschildpad. En doordat het exotische zeegras zich sneller uitbreidt in begraasde gebieden dan in onbegraasde gebieden, is de zeeschildpad dus van invloed op de verspreiding van de invasieve soort. “Dit werk laat zien hoe grote herbivoren een belangrijke, maar toch nog toe niet erkende rol spelen in de uitbreiding van exotische plantensoorten in aquatische ecosystemen,” aldus onderzoeker Marjolijn Christianen.

Vitaliteit
Er verandert dus veel in het oostelijk Caribisch gebied. Maar het tij kan nog gekeerd worden, denken de onderzoekers. Voorwaarde is wel dat men zich dan inzet voor het behoud van de inheemse zeegrassen. “We zien dat de zeeschildpadden met hun begrazing de uitbreiding van invasief zeegras uit de Rode Zee faciliteren. Wil je deze charismatische grazers beschermen moet je de stressfactoren op het hele ecosysteem verminderen, dus waterzuivering invoeren en iets doen aan factoren die troebel water opleveren in zeegrasvelden. Voor de droge Caribische eilanden zou dit deels worden aangepakt door het tegengaan van overbegrazing door geiten die op de eilanden alles kaalvreten en zo de erosie versterken.”

De onderzoekers baseren hun conclusies onder meer op veldwaarnemingen, experimenten en satellietbeelden die in de afgelopen veertig jaar van de gebieden waarin de groene zeeschildpad graast, zijn gemaakt. De satellietbeelden onthullen hoe het onderwaterterrein waarop de zeeschilpadden grazen met maar liefst 72 procent is gegroeid en nu zo’n 65 hectare meet. De zeeschildpadden blijken daarbij steeds vaker hun heil te zoeken in ondiepere gebieden met inheemse zeegrassoorten die eerder (in de periode tussen 1970 en 2010) onbegraasd waren. En voedselvoorkeurexperimenten wezen vervolgens uit dat de groene zeeschildpad weinig van het exotische zeegras moest hebben. In de experimenten nuttigden ze de nieuwe zeegrassoort slechts één op de tien keer.

Bronmateriaal

"Soepschildpad delft eigen zeemansgraf door invasie van vreemd zeegras" - Wageningen University

Afbeelding bovenaan dit artikel: 12019 / Pixabay

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd