Ze zouden razendsnel zijn uitgekerfd doordat kratermeren buiten hun oevers traden.
Hoewel de rode planeet er nu eerder uitziet als een stoffige woestenij, stroomde miljarden jaren geleden het water rijkelijk over het oppervlak. Het water vormde stromende rivieren die uitmondden in meren en zeeën. Een nieuw onderzoek van de Universiteit van Texas stelt dat er soms echter zoveel water in de meren terecht kwam, dat deze aan de zijkanten barstten. Dit proces leidde tot grote overstromingen waardoor er diepe valleien werden uitgesneden. En dit gebeurde in slechts enkele weken tijd.
Valleien
Door het bestuderen van rotsformaties weten astronomen dat de honderden kraters die over het oppervlak van Mars verspreid liggen, ooit gevuld waren met water. Meer dan 200 van deze kratermeren bestaan uit grote valleien van soms wel honderden kilometers lang en enkele kilometers breed. Tot op heden was het echter onbekend of deze valleien geleidelijk aan over miljoenen jaren zijn uitgehouwen, of dat ze over een kortere periode ontstonden.
Satellietbeelden
Met behulp van hoge resolutie foto’s genomen door de Mars Reconnaissance Orbiter, namen de astronomen de kraterranden onder de loep. In totaal bestudeerden ze 24 kratermeren en hun valleien. Een van de onderzochte kratermeren is de Jezero Crater, een potentiële landingsplaats voor NASA’s Mars 2020-rovermissie. En uit de resultaten blijkt dat er een correlatie is tussen de grootte van de kloven en het volume water dat naar verwachting tijdens een grote overstroming vloeit. Hieruit konden de onderzoekers opmaken dat sommige valleien in een paar weken tijd ontstonden.
Aarde
Opvallend genoeg lijken deze processen die plaatsvonden op Mars, veel overeen te komen met huidige processen op aarde. Bijvoorbeeld wanneer meren, afgedamd door gletsjers, door het ijs heen breken. De onderzoekers ontdekten dat overstromingen op de twee verschillende planeten vergelijkbare kloven vormen. Hoewel grote overstromingen op Mars en Aarde dus door dezelfde mechanica in gang worden gezet, zijn er ook verschillen. Zo verandert de langzame en constante beweging van tektonische platen het oppervlak van onze planeet gedurende miljoenen jaren. Mars heeft geen platentektoniek. Hierdoor veroorzaken overstromingen en planetoïden snelle veranderingen op het oppervlak die het landschap bijna permanent vormgeven.
Op dit moment is het grootste gedeelte van het water op Mars opgesloten in bevroren ijskappen. Maar dankzij het Martiaanse landschap kunnen we veel leren over hoe het water miljarden jaren geleden over de rode planeet vloeide. “De valleien zijn er al voor 3,7 miljard jaar,” zegt onderzoeker Caleb Fasset. “Deze geven ons inzicht in hoe het oppervlaktewater destijds op Mars stroomde.”
