SpaceX versus Blue Origin: de ontsluiting van de ruimte nadert

De final frontier lonkt. En ruimtebedrijven knokken om deze te mogen verleggen. Er wordt zelfs gesproken over een heuse ‘ruimtewedloop’. Voor wie juich jij?

Lang was de ruimte het domein van door overheden gesubsidieerde ruimtevaartorganisaties. Die ruimtevaartorganisaties zetten mensen op de maan, rovers op Mars en stuurden sondes naar planetoïden en kometen. In een baan rond de aarde belanden of een bezoekje brengen aan onze natuurlijke satelliet was slechts voor een handjevol mensen weggelegd en de namen van deze pioniers staan in het geheugen van de mensheid gegrift. Maar de tijden zijn aan het veranderen. De door overheden gesubsidieerde ruimtevaartorganisaties zullen de ruimte op korte termijn moeten gaan delen met private ruimtevaartbedrijven. Deze ‘NewSpace’-beweging is niet meer te stoppen en heeft een helder doel voor ogen: de ruimte ontsluiten voor iedereen.

Dragon en Falcon
SpaceX is misschien wel het bekendste ruimtevaartbedrijf. En terecht. Het bedrijf – dat zich bezighoudt met de ontwikkeling, bouw en lancering van raketten en ruimtecapsules – heeft in zeer korte tijd ontzettend veel weten te bewerkstelligen. Nadat het bedrijf in 2002 door Elon Musk werd opgezet, ontwikkelde het een raket (Falcon 9) en ruimtecapsule (Dragon). In december 2010 was Dragon het eerste private ruimteschip in de geschiedenis dat vanuit een lage baan rond de aarde terugkeerde op onze planeet. Twee jaar later bracht het ruimteschip een bezoek aan het internationale ruimtestation. Opnieuw een primeur: nog niet eerder had een privaat ruimteschip het ISS bezocht. En in 2014 krijgt SpaceX van NASA het felbegeerde Commercial Crew Contract. Onder dat contract heeft SpaceX de afgelopen jaren al heel wat voorraden naar het ISS gebracht. En dat is nog maar het begin: uiteindelijk zal SpaceX ook astronauten naar het ISS gaan brengen.

Dragon bij het ISS. Wist je trouwens dat de Nederlandse astronaut André Kuipers Dragon binnenhaalde toen deze voor het eerst een bezoek bracht aan het ISS? Afbeelding: NASA.
Dragon bij het ISS. Wist je trouwens dat de Nederlandse astronaut André Kuipers Dragon binnenhaalde toen deze voor het eerst een bezoek bracht aan het ISS? Afbeelding: NASA.

Terwijl Dragon zo geschiedenis schrijft, blijft SpaceX sleutelen aan Falcon 9. Want het bedrijf wil de ruimte voor zoveel mogelijk mensen ontsluiten. Maar dat betekent dat de kosten van de ruimtevaart omlaag moeten. Hoe doe je dat? Door onderdelen van de raket opnieuw te gebruiken. Maar dan moet je die raket na lancering wel weer heelhuids op aarde laten landen. En daar heeft SpaceX de afgelopen jaren hard aan gewerkt. Na tal van mislukkingen slaagde het bedrijf er in december 2015 in om de eerste trap van de raket heelhuids op het land te laten landen. En in april van dit jaar lukte datzelfde ook op een drijvend zeeplatform. Ondertussen werkt SpaceX ook nog aan de Falcon Heavy: een zeer krachtige raket die mensen op de maan of Mars moet kunnen brengen.

De eerste trap van Falcon 9 landt heelhuids op aarde. Afbeelding: SpaceX.
De eerste trap van Falcon 9 landt heelhuids op aarde. Afbeelding: SpaceX.

Blue Origin
Maar SpaceX is niet het enige ruimtebedrijf dat hard aan de weg timmert. Het eveneens bekende Blue Origin zit ook niet stil. Het bedrijf – opgericht in 2000 – richt zich eveneens op de bouw en ontwikkeling van raketten en ruimteschepen en heeft ook als doel om de ruimte voor zoveel mogelijk mensen te ontsluiten. Het bedrijf – opgericht door Jeff Bezos – ontwikkelde de New Shepard: een combinatie van een draagraket en ruimtecapsule. Ook deze draagraket is ontwikkeld met hergebruik in het achterhoofd: Blue Origins slaagde er voor SpaceX al in om de raket heelhuids op aarde te laten landen. Overigens moeten we daar wel een kanttekening bij plaatsen. De eerste rakettrap van New Shepard landde heelhuids op aarde na een suborbitale ruimtevlucht. Tijdens deze vluchten wordt de ruimte wel bereikt, maar keert een ruimtevaartuig terug naar het oppervlak van de aarde alvorens er een omloop rond de aarde is voltooid. Falcon 9 keerde – weliswaar een paar maanden later – heelhuids terug op aarde na een vlucht waarin deze daadwerkelijk een ruimtevaartuig in een baan rond de aarde had geplaatst. En dat was een veel grotere uitdaging dan een suborbitale raket na lancering weer heelhuids op aarde laten landen, zo merkte SpaceX-baas Elon Musk fijntjes op.

De raket van Blue Origin landt keurig op aarde. Afbeelding: Blue Origin.
De raket van Blue Origin landt keurig op aarde. Afbeelding: Blue Origin.

Inmiddels heeft Blue Origin besloten ook verder te gaan kijken dan de suborbitale vlucht. Recent kondigde het bedrijf de New Glenn aan. Een gigantische raket die – in tegenstelling tot New Shepard – ruimtevaartuigen daadwerkelijk in een baan rond de aarde kan brengen. De raket – die nog ontwikkeld wordt – zal er in een twee- en drietrapsuitvoering zijn. Beide raketten zijn groter dan de Falcon 9-raket van SpaceX. New Glenn moet nog voor 2020 het luchtruim kiezen.

Het ruimteschip van Blue Origin landt aan parachutes weer op aarde. Afbeelding: Blue Origin.
Het ruimteschip van Blue Origin landt aan parachutes weer op aarde. Afbeelding: Blue Origin.

Geld verdienen
Zowel SpaceX als Blue Origin zijn private ruimtevaartbedrijven. En dus moet er geld worden verdiend. Maar hoe? Blue Origin zet haar geld op ruimtetoerisme en wil al in 2018 de ‘astronaut experience‘ aan gaan bieden. Toeristen zullen naar een hoogte van zo’n 100 kilometer worden gelanceerd, gewichteloosheid ervaren en natuurlijk genieten van een prachtig uitzicht alvorens ze weer naar de aarde terugkeren. Ook wil Blue Origin raketmotoren aan andere bedrijven verkopen. SpaceX verdient ondertussen natuurlijk aardig aan de Commercial Crew Contracts (die een waarde van zo’n 2,6 miljard dollar hebben).

NewSpace

Natuurlijk zijn SpaceX en Blue Origin niet de enige ruimtevaartbedrijven. Er zijn er nog veel meer. Denk aan Virgin Galactic of Bigelow Aerospace. En er komen regelmatig nieuwe bij. Denk bijvoorbeeld aan Moon Express of Planetary Resources.

Verschillen
Natuurlijk zijn er de nodige overeenkomsten tussen SpaceX en Blue Origin. Beiden opgezet door mannen die hun vermogen online hebben vergaard. Beide bedrijven richten zich op het ontsluiten van de ruimte. En beide bedrijven zien iets in het hergebruik van raketonderdelen. Maar er zijn ook zeker grote verschillen. Zo zoekt SpaceX eigenlijk continu de aandacht: of het nu gaat om successen of mislukkingen, SpaceX deelt het allemaal. Ook is het bedrijf niet bang om haar grootse ambitie te ventileren. Zo kondigde Musk onlangs nog aan serieuze plannen te hebben voor een reis naar Mars. Sterker nog: de man achter SpaceX onthulde plannen voor een interplanetair ruimteschip en een reusachtige raket die dat ruimteschip op Mars moeten brengen en kolonisatie van de rode planeet mogelijk moeten maken. Als het aan Musk ligt, is er over vijftig tot honderd jaar een zelfvoorzienende kolonie op Mars te vinden. Blue Origin is een stuk geslotener en voorzichtiger. Overigens wil dat niet zeggen dat Mars of de maan niet lonken: Blue Origin fantaseert al over een nieuwe raket (New Armstrong) die de maan en Mars binnen handbereik moeten brengen.

Bezos en Musk lijken het dan – ondanks hun fitties op Twitter – over één ding eens te zijn: de aarde is niet ons eind-, maar ons vertrekpunt. Uiteindelijk zullen we deze planeet verlaten. Misschien omdat het klimaat uit de klauwen loopt, omdat we de aarde uitgeput hebben of louter uit nieuwsgierigheid, maar uiteindelijk zullen miljoenen hun heil elders zoeken. En zowel Bezos als Musk willen daar een bijdrage aan leveren. Dat ze in krap tien, vijftien jaar tijd al zover gekomen zijn, geeft te denken. Waartoe zijn deze bedrijven in staat als we ze nog eens vijf tot tien jaar (zonder al te grote tegenslagen) gunnen? Met een beetje geluk halen de twee kemphanen dan het beste in elkaar naar boven. En daar kan de mensheid dan mooi van profiteren.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd