Spectaculaire storm ontdekt op de evenaar van Neptunus

De storm is zo’n 9000 kilometer lang (oftewel bijna net zo lang als de aarde breed is!).

Maar niet alleen de omvang van de storm is bijzonder. Ook de locatie ervan is uniek. De storm bevindt zich namelijk in een gebied ter hoogte van de evenaar van Neptunus. “Normaal gesproken is dit gebied heel rustig en zien we heldere wolken alleen op de gematigde breedtes, dus dat we zo’n enorme wolk op de evenaar zien, is spectaculair,” aldus onderzoeker Ned Molter.

Keck
Molter en collega’s zijn erin geslaagd om de storm met behulp van het W.M. Keck Observatory vast te leggen. De storm is ongeveer 9000 kilometer lang en werd tussen 26 juni en 2 juli aanzienlijk helderder. “In het verleden hebben we af en toe wel zeer heldere wolken op Neptunus gezien, maar meestal op breedtes nabij de polen,” legt onderzoeker Imke de Pater uit. “Nog nooit hebben we een wolk gezien op of zo dicht bij de evenaar, ook hebben we nog nooit zo’n heldere wolk gezien.”

Afbeelding: N. Molter / I. de Pater / UC Berkeley / C. Alvarez / W. M. Keck Observatory.

Vortex
Hoe de storm precies is ontstaan, is niet duidelijk. Mogelijk bevindt zich op deze plek, diep in de atmosfeer een vortex. Wanneer gassen in deze vortex omhoog klimmen, koelen ze af. En als ze maar voldoende afkoelen, kunnen ze condenseren en wolken vormen. Die wolken op Neptunus bestaan niet uit waterdamp, maar uit methaan.

Over Neptunus

Geen enkele planeet (planeet X even buiten beschouwing gelaten) is verder van de zon verwijderd dan de ijsreus Neptunus. De planeet doet er maar liefst 160 jaar over om een rondje rond de zon te voltooien en de seizoenen duren er zo’n 40 jaar. Het weer op Neptunus is stormachtig. Zo is de ijsreus de winderigste planeet in ons zonnestelsel, met winden die snelheden tot wel 1600 kilometer per uur weten te bereiken.

Seizoensgebonden
De vortex klinkt als een aannemelijke verklaring, maar dat is niet helemaal zo. “De grote vortex bevindt zich in een gebied waar de lucht over het algemeen daalt in plaats van opstijgt,” stelt De Pater. “Bovendien zou een langdurig standhoudende vortex recht boven de evenaar natuurkundig lastig te verklaren zijn.” Dus onderzoekers zijn nog niet helemaal overtuigd van de vortex. Maar hoe zou de storm dan kunnen zijn ontstaan? Het systeem kan ook een enorme wolk zijn, ontstaan door convectie. Iets soortgelijks hebben we eerder op andere planeten gezien, zoals in 2010 op Saturnus. Maar ook die verklaring is niet helemaal bevredigend, omdat de onderzoekers dan zouden verwachten dat de wolk in een week tijd enigszins is uitgesmeerd en niet langer zo compact is als de storm op Neptunus. “Dit laat zien dat er extreme drastische veranderingen optreden in de dynamiek van Neptunus’ atmosfeer en misschien is dit wel een seizoensgebonden gebeurtenis die maar eens in de paar decennia ontstaat,” stelt De Pater.

De astronomen hopen de storm in de toekomst vaker te kunnen observeren. Ze zijn benieuwd hoe het deze door de tijd heen vergaat.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd