Sperma van muggen kan ‘ruiken’

mug

Wetenschappers hebben ontdekt dat sperma van muggen een reukvermogen heeft en dat bepaalde stofjes die volwassen muggen kunnen ruiken ervoor kunnen zorgen dat het sperma van de muggen sneller gaat zwemmen. Het suggereert dat het reukvermogen van het sperma een belangrijke rol speelt bij de voortplanting van de mug.

Onderzoekers van Vanderbilt University ontdekten dat zich in het sperma van muggen heel gespecialiseerde chemische sensoren bevinden. Het zijn geurreceptoren die vergelijkbaar zijn met de sensoren die een belangrijke rol spelen in het reuksysteem van een volwassen mug. Dit reuksysteem bevindt zich in de antennes (voelsprieten) van de mug. De receptoren waar het sperma over beschikt, bevinden zich in de staart van de zaadcellen.

Werken
En de receptoren werken, zo tonen de onderzoekers aan. Ze stelden de receptoren onder meer bloot aan stofjes die geurreceptoren kunnen activeren. Daarop gingen de staarten van het sperma frequenter bewegen. Het sperma reageerde niet op de stofjes wanneer deze tegelijkertijd werden toegediend met stofjes die de geurreceptoren deactiveerden. Daarnaast toonden de onderzoekers aan dat het onmogelijk was om het sperma van muggen die zo aangepast waren dat ze geen functionele geurreceptoren hadden, te activeren. “Dit voorziet ons van overtuigend bewijs dat de geurreceptoren een rol spelen in het voortplantingsproces,” stelt onderzoeker L.J. Zwiebel.

Recyclen

Maar hoe komen die receptoren in het sperma terecht? De onderzoekers wijzen erop dat de natuur graag recyclet. Wanneer het met succes een bepaalde structuur op plek A heeft toegepast, is het niet ongebruikelijk dat diezelfde structuur even later ook op plek B ontstaat. De onderzoekers vermoeden dat de geurreceptoren in eerste instantie in het voortplantingssysteem ontstonden en vervolgens gebruikt werden als basis voor het complexe reuksysteem van de volwassen mug.

Voortplanting
Vrouwelijke muggen slaan het sperma van mannetjes in hun lijfje op. Vervolgens gaan ze op zoek naar een slachtoffer om te bijten. Het bloed dat ze zo verzamelen, bevat stofjes die ze nodig hebben om eitjes te maken. Zodra die eitjes gemaakt zijn, worden ze bevrucht door het sperma dat het vrouwtje al die tijd opgeslagen had. “Er zijn meldingen van sperma van muggen dat één dag na de inseminatie begon te zwemmen,” aldus onderzoeker Jason Pitts. “Er moeten één of meer signalen zijn die die beweging in gang zetten en onze resultaten suggereren dat geurreceptoren de sensoren zijn die deze signalen ontvangen.”

Implicaties
Aangezien de receptoren een belangrijke rol lijken te spelen bij de voortplanting, kan dit onderzoek grote implicaties hebben. De onderzoekers hopen dat hun studie kan helpen met het bestrijden van door muggen veroorzaakte ziektes zoals malaria.

Overigens lijkt het erop dat niet alleen muggen geurreceptoren in hun sperma hebben zitten. Onderzoek onder fruitvliegen (Drosophila melanogaster) en bronswespen (Nasonia vitripennis) suggereert dat ook hun sperma over geurreceptoren beschikt. Het suggereert dat deze receptoren een belangrijke rol spelen in de voortplanting van veel – en misschien zelfs alle – insecten. En niet alleen insecten zouden gebaat zijn bij de geurreceptoren. Eerder stelden onderzoekers al dat ook het menselijke sperma geurreceptoren bevat. “De controversiële vraag is of deze een rol spelen bij de menselijke voortplanting.”

Bronmateriaal

"Mosquito sperm have a sense of smell" - Vanderbilt.edu
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door Jim Gathany / CDC.

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd