Spermaconcentratie van westerse mannen in 50 jaar tijd gehalveerd

Onderzoekers luiden de noodklok: de spermaconcentratie van mannen in Europa, Noord-Amerika, Australië en Nieuw-Zeeland is tussen 1973 en 2011 met 52,4% afgenomen.

Al langer bestaat het vermoeden dat de spermaconcentratie van mannen in westerse landen aan het afnemen is. Maar overtuigend bewijs daarvoor ontbrak. Tot nu. In het blad Human Reproduction Update komen onderzoekers met dat bewijs op de proppen. En het schetst een somber beeld.

Het onderzoek
De onderzoekers bestudeerden honderden studies waarin de spermaconcentratie en het totale aantal zaadcellen (de spermaconcentratie vermenigvuldigt met het volume van het ejaculaat) aan bod kwamen. Ze beoordeelden de betrouwbaarheid van deze studies en hielden waar nodig rekening met andere factoren die van invloed kunnen zijn geweest op waargenomen afnames in de spermaconcentratie en het totale aantal zaadcellen (bijvoorbeeld de leeftijd van de man en de duur van de periode van onthouding). Het resulteert in een conservatief beeld van de ontwikkeling die de spermaconcentratie en het totale aantal zaadcellen per ejaculaat in de bestudeerde periode (die loopt van 1973 tot en met 2011) heeft doorgemaakt.

De oorzaak?

In hun studie gaan de onderzoekers niet echt in op de oorzaken van de afgenomen spermaconcentratie en afname in het totale aantal zaadcellen. Eerdere studies hebben echter aangetoond dat er een verband is tussen het totale aantal zaadcellen en omgevingsfactoren (bijvoorbeeld blootstelling aan pesticiden) en levensstijl (denk aan stress, overgewicht en roken). Wellicht weerspiegelt het totale aantal zaadcellen in een ejaculaat dan ook wel de impact die de moderne omgeving waarin mannen opgroeien en leven op hun gezondheid heeft.

In westerse landen
Uit het onderzoek blijkt dat de spermaconcentratie onder mannen uit Noord-Amerika, Europa, Australië en Nieuw-Zeeland tussen 1973 en 2011 met 52,4 procent is afgenomen. Het totale aantal zaadcellen in een ejaculaat is in diezelfde periode, onder westerse mannen met 59,3 procent afgenomen. Opvallend genoeg konden de onderzoekers geen significante afname in spermaconcentratie en het totale aantal spermacellen in een ejaculaat vaststellen onder mannen afkomstig uit Zuid-Amerika, Azië en Afrika (waarvan overigens wel veel minder onderzoeksdata voorhanden is). “Het feit dat de afname gezien wordt in westerse landen suggereert sterk dat de omvang met chemicaliën een rol spelen in deze trend,” denkt onderzoeker Shanna H. Swan.

De afname zet door
Wat misschien nog wel verontrustender is, is dat de snelheid waarmee de spermaconcentratie en het totale aantal spermacellen afneemt onverminderd hoog lijkt te blijven. Ook wanneer de onderzoekers hun analyse beperkten tot de periode tussen 1996 en 2011 was de afname sterk. “Een afnemend aantal zaadcellen is een belangrijke reden tot zorg sinds er 25 jaar geleden voor het eerst melding van werd gemaakt. Dit onderzoek toont voor het eerst aan dat de afname sterk en nog altijd gaande is,” aldus Swan.

De resultaten hebben verschillende implicaties. Allereerst tonen de onderzoeksgegevens aan dat het percentage mannen met een te lage spermaconcentratie (die leidt tot een verminderde vruchtbaarheid of zelfs onvruchtbaarheid) toeneemt. Daarnaast wijzen de onderzoekers erop dat recente studies een beperkt totaal aantal zaadcellen in verband brengt met een verhoogde kans op ziekten en sterfte. De afname die de onderzoekers nu hebben aangetoond kan dan ook wijzen op serieuze risico’s voor de mannelijke vruchtbaarheid én gezondheid. In gesprek met de BBC gaat Hagai Levine, hoofdauteur van de studie, nog een stapje verder. Als deze trends doorzetten, kan het wel eens leiden tot het uitsterven van de mens. Een heftig doemscenario waar de meeste wetenschappers waarschijnlijk niet in mee zullen gaan zolang de mensheid er nog zo goed voorstaat. Wel is er alle reden om onderzoek te doen naar deze problematiek en dan met name naar de oorzaken ervan. Want als we weten wat aan de afgenomen spermaconcentraties ten grondslag ligt, kunnen we die oorzaken wellicht aanpakken en zo voorkomen dat de mens uiteindelijk tussen de bedreigde diersoorten belandt.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd