Sporen van 20.000 jaar oud subglaciaal meer ontdekt nabij Antarctica

Hiermee is bewezen dat ook onder verdwenen delen van de West-Antarctische ijskap enorme meren verstopt zaten.

We weten dat onder de moderne Antarctische ijskap honderden meren schuilgaan. Een mooi voorbeeld is het enorme Vostokmeer. Het meer is zo’n 250 kilometer lang en 50 kilometer breed. Wetenschappers vinden deze subglaciale meren heel interessant. Zo wordt vermoed dat in deze meren unieke levensvormen te vinden zijn. Bovendien zijn de meren van invloed op de manier waarop ijs beweegt. Zo zijn er aanwijzingen dat ijs dat van het ene naar het andere meer reist ervoor kan zorgen dat bovenliggende gletsjers sneller in de omringende oceaan glijden.

Meer kennis
Helaas doorgronden onderzoekers nog altijd niet helemaal hoe deze subglaciale meren het ijs erboven beïnvloeden. En dat willen ze wel graag weten. Want met die kennis kunnen ze het toekomstige gedrag van de ijskap en dus ook de mate waarin deze ijskap bij gaat dragen aan de zeespiegelstijging, voorspellen. In het verleden hebben onderzoekers wel gepoogd om door de ijskap heen te boren en zo de subglaciale meren te bereiken. Met wisselend succes. Maar het bovenhalen van sedimenten uit die subglaciale meren is nog niet gelukt.

Pine Island
Een internationaal team van onderzoekers – waaronder onderzoekers van de Universiteit Utrecht – besloot het daarom over een andere boeg te gooien. Ze reisden naar de Pine Island-baai en verzamelden daar sedimenten. “We verkregen deze unieke kernen uit valleien op de bodem van de oceaan die zich in het verleden onder de Antarctische ijskap bevonden,” legt onderzoeker Gerard Kuhn uit. “Het ijs heeft zich nu zeer sterk teruggetrokken, waardoor we in staat waren om de sedimenten vanaf een schip te bemonsteren.”

Bewijs
In de sedimenten vonden de onderzoekers aanwijzingen dat deze zo’n 20.000 jaar geleden afgezet waren in een zoetwatermeer onder de ijskap. “Het bevestigt eerdere voorspellingen gebaseerd op akoestisch onderzoek naar de zeebodem dat diepe bekkens en smelwaterkanalen vond die uitgekerfd waren in hard gesteente,” vertelt onderzoeker Claus-Dieter Hillenbrand. “Dit suggereerde dat paleo-subglaciale meren in het verleden bestonden, maar nu hebben we dat ook bewezen.” Het grootste paleo-meer dat de onderzoekers hebben opgespoord zou ongeveer net zo groot zijn geweest als het grootste meer van Schotland: Loch Lomond (ongeveer 37 kilometer lang en 8 kilometer breed).

De onderzoekers benadrukken dat helaas niet meer te achterhalen valt of in deze subglaciale meren leven te vinden was. Wel kan het onderzoek volgens de wetenschappers wellicht leiden tot een betere bemonstering van bestaande subglaciale meren.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd