Spraakverwarring na coma verklaard

Na 24 uur in coma te hebben gelegen wordt een Kroatisch meisje wakker. Vanaf dat moment is ze niet meer in staat om haar moedertaal te spreken. In plaats daarvan spreekt ze vloeiend Duits. Het verhaal circuleerde afgelopen week op het internet. Experts komen nu met een verklaring.

De 13-jarige comapatiënte had in de periode voordat ze in coma raakte enkele Duitse lessen gehad en Duitstalige tv-programma’s gekeken. Ze sprak het dan ook redelijk toen ze in coma raakte. Maar toen ze wakker werd, sprak ze het opeens vloeiend. Het verhaal haalde de media en liet velen voor een raadsel staan. Toch is het niet zo verwonderlijk, menen onderzoekers.

Tweetalige afasie
Er is namelijk een aandoening die het allemaal verklaart: tweetalige afasie. Hierbij raken mensen één van hun twee talen kwijt. Dat kan gebeuren doordat de moedertaal en de tweede taal door twee verschillende delen van de hersenen onthouden worden. Stel dat een beschadiging van het brein het geheugen waarin de moedertaal zit opgeslagen heeft aangetast, dan kan de patiënt zijn tweede taal nog steeds behouden hebben.

Onmogelijk
“Dit hebben we al duizenden keren zien gebeuren,” meent neurolinguïst Michael Paradis. “Het is niet verrassend.” Wat wel verrassend is, is de claim dat het meisje opeens vloeiend Duits spreekt. “Ik keek op internet en las dat ze perfect Duits spreekt. Dat kan niet.” In het beste geval spreekt ze nu net zo goed Duits als voor de coma het geval was.

Geheugens
Tweetalige afasie ontstaat doordat mensen twee soorten geheugens hebben. Wanneer een peuter leert praten dan behandelt zijn brein die taal net zoals vaardigheden als lopen en springen. De taal wordt opgeslagen in het zogenaamde procedureel geheugen. Alles wat in dit geheugen zit, gaat als het ware vanzelf; we denken er niet bij na. Voor een tweede taal geldt iets heel anders. Alle regels, de uitspraak en woordjes worden opgeslagen in het declaratief geheugen. Om de taal vervolgens weer tevoorschijn te toveren, moet wel bewust worden nagedacht.

Zwelling
Volgens Paradis is het aannemelijk dat de tiener een zwelling in het brein heeft gehad waardoor het deel waarin de moedertaal zit opgeslagen, uitgeschakeld is geraakt. Zodra de zwelling afneemt of weggaat, kan zij haar moedertaal waarschijnlijk weer gewoon spreken.

De neurologen moeten echter toegeven dat er op dit gebied nog allerlei verrassingen kunnen ontstaan. Ze beginnen nog maar net een beetje te begrijpen hoe het brein in staat is om meerdere talen te onthouden. Het geval van het Kroatische meisje illustreert maar weer eens hoeveel er nog te ontdekken valt.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd