In een poging boven het verkeerslawaai uit te komen, veranderen in de stad levende sprinkhanen hun liedje. Dat hebben wetenschappers ontdekt. Het is voor het eerst dat ze bewijs vinden dat insecten in reactie op menselijk lawaai hun geluiden aanpassen.
De onderzoekers bestudeerden 188 mannelijke sprinkhanen van de soort Chorthippus biguttulus. De helft van de sprinkhanen haalden ze van het stille platteland. De andere helft plukten ze uit de berm naast een drukke weg. Vervolgens bestudeerden ze de sprinkhanen en hun liedjes in het laboratorium.
Anders
Sprinkhanen maken geluid om een partner aan te trekken. En dus haalden de onderzoekers er een vrouwelijke sprinkhaan bij en zetten deze in het lab voor de mannetjes neer. De mannen begonnen uit volle borst te zingen en de onderzoekers namen de liedjes dankbaar op. Toen ze na afloop van het experiment de liedjes van de sprinkhanen terug luisterden, hoorden ze iets bijzonders. De liedjes van de stadse sprinkhanen waren heel anders dan die van de sprinkhanen van het platteland.
Lage frequentie
“Deze sprinkhanen produceren geluiden met componenten met een lage en hoge frequentie,” vertelt onderzoeker Ulrike Lampe van de universiteit van Bielefeld. “We ontdekten dat de sprinkhanen uit lawaaiige gebieden het volume van het deel van het liedje met een lage frequentie opschroeven. Dat is logisch, aangezien het lawaai van het verkeer signalen in dit deel van het spectrum kan maskeren.”
Hinder
Hoewel de insecten zo op het eerste oog goed aan lijken te passen aan het lawaai van de mens, kunnen de onderzoekers niet uitsluiten dat de dieren er ook last van hebben. “Meer lawaai kan het paringsritueel van de sprinkhaan op verschillende manieren beïnvloeden. Het kan voorkomen dat vrouwtjes de liedjes van de mannetjes goed horen of voorkomen dat vrouwtjes mannetjes van hun eigen soort herkennen of de vaardigheid van vrouwtjes om op basis van het liedje van de mannetjes te bepalen hoe aantrekkelijk ze zijn, aantasten.”
Leren of genen?
Onduidelijk is nog hoe de sprinkhanen hun liedje precies veranderen. Leren ze dat al wanneer ze zich als larf in een lawaaiige omgeving ontwikkelen? Of liggen er genetische oorzaken aan ten grondslag? De onderzoekers hopen dat nu uit te gaan zoeken.
Hoewel het de eerste keer is dat bewijs wordt gevonden dat insecten hun liedje aan het lawaai van de mens aanpassen, is uit eerdere onderzoeken wel al gebleken dat vogels hun liedjes veranderen om boven het lawaai uit te komen. Zo bleek recentelijk nog dat ons lawaai invloed heeft op welke liedjes jonge vogeltjes leren. En ook op planten heeft ons lawaai invloed.
