Steeds meer warme winterdagen op de Noordpool

En die warme perioden hinderen de groei van zee-ijs en versterken mogelijk weer de opwarming van het gebied.

Het is vrij normaal dat er gedurende de Arctische winter wat warmere perioden – momenten waarop de temperatuur boven de -10 graden Celsius uitkomt – zijn. Maar nieuw onderzoek toont aan dat die warmere perioden vandaag de dag een stuk frequenter voorkomen dan drie decennia geleden. Ook duren ze vandaag de dag aanzienlijk langer. Dat is te lezen in het blad Geophysical Research Letters. Sinds 1980 vinden er elke winter gemiddeld zo’n zes warme perioden meer plaats. En die perioden zijn ook langer gaan duren: van gemiddeld nauwelijks twee dagen naar gemiddeld bijna 2,5 dag.

Zee-ijs
Het is slecht nieuws, zo benadrukken de onderzoekers. Want de herfst en winter zijn de seizoenen waarin het zee-ijs in het Arctische gebied dikker en omvangrijker moet worden. Hogere temperaturen zitten de expansie van dat zee-ijs echter in de weg. En hoe minder zee-ijs er op het water rust, hoe meer zonlicht het donkere water absorbeert en hoe sneller het noordpoolgebied opwarmt. Zo ontstaat een vicieuze cirkel, waarin warme winterdagen bijdragen aan een warmere noordpool, waarop warmere winterdagen nóg gangbaarder worden, etc.

Stormen
Volgens de onderzoekers zijn de warme perioden die we in recente jaren zagen stuk voor stuk in verband te brengen met stormen. Hierbij brengen sterke winden vanuit het zuiden warme, vochtige lucht naar het Arctisch gebied. “Hoe meer stormen we hebben, hoe meer warmere perioden we hebben, hoe meer dagen er zijn met temperaturen boven de -10 in plaats van onder de -30 en hoe warmer de gemiddelde wintertemperatuur is,” legt onderzoeker Robert Graham uit. Die stormen brengen overigens niet alleen warme lucht naar de Noordpool, maar zijn veelal ook in staat om het zee-ijs op te breken.

Klimaatverandering?
Grote vraag is nog waarom deze stormen steeds frequenter voorkomen. Onderzoekers sluiten niet uit dat het het resultaat is van klimaatverandering. Zo zouden een afname in ijsbedekking en veranderende weerpatronen aan frequentere stormen ten grondslag kunnen liggen. Maar dat willen Graham en collega’s nu verder gaan onderzoeken.

Het onderzoek is in lijn met eerdere studies die getuigen van warmere winters op de Noordpool. Zo werden in de winter van 2015/2016 temperaturen gemeten die bijna 2 graden Celsius hoger lagen dan de hoogste gemiddelde temperatuur die ooit in een wintermaand is gemeten. En aan het eind van december 2015 werd in het centrale deel van het Arctische gebied een temperatuur gemeten van 2,2 graden Celsius: de hoogste temperatuur die ooit in deze regio tussen december en maart is gemeten.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd