Stervende ster ‘klotst’ kort voor hij explodeert

cas a

Wat gebeurt er kort voor een ster explodeert? Dankzij ruimteobservatorium NuSTAR hebben we daar nu eindelijk een beter beeld van gekregen. Het lijkt erop dat een supernova kort voor deze ontploft ‘klotst’, waarbij schokgolven op gang komen die de ster letterlijk uit elkaar trekken.

De onderzoekers trekken die conclusie nadat ze met behulp van NuSTAR Cas A (zie de foto hierboven) bestudeerden. Cas A is een supernovarestant dat ontstond toen een zeer massieve ster werd opgeblazen. Het licht van die explosie bereikte de aarde enkele honderden jaren geleden, dus we zien het supernovarestant zoals het er na astronomische begrippen kort na de explosie uitzag.

‘Hoopjes’ titanium-44
NuSTAR ging op zoek naar radioactieve elementen in het supernovarestant. Het observatorium vond in het hart van de geëxplodeerde ster verschillende ‘hoopjes’ geconcentreerd titanium-44. Dit radioactieve element heeft zich tijdens de explosie dus niet gelijkmatig verdeeld. “Sterren zijn bolvormige gasballen en je zou denken dat wanneer hun leven ten einde komt en ze exploderen dat die explosie er uit ziet als een uniforme bal die zich in alle richtingen met enorme kracht uitspreidt,” vertelt onderzoeker Fiona Harrison. “Onze resultaten laten zien hoe het hart van de explosie verstoord wordt, waarschijnlijk doordat de binnenste regio’s letterlijk heen en weer klotsen voor ze exploderen.”

WIST U DAT…

…recent nog een nieuwe soort supernova is ontdekt? Het onderdeurtje.

Schokgolf
Het onderzoek kan onder meer verklaren waarom onderzoekers wanneer ze een supernova-explosie simuleren lang niet altijd de explosie krijgen die ze verwachten. Wanneer onderzoekers met behulp van een computermodel een zware ster laten sterven en instorten, loopt de belangrijkste schokgolf vaak vast nog voor de ster ontploft is. Dit nieuwe onderzoek suggereert dat de exploderende ster letterlijk rondklotst, waardoor die vastgelopen schokgolf toch weer op gang wordt gebracht en de ster alsnog explodeert.

NuSTAR trekt ook andere modellen omtrent exploderende sterren in twijfel. Het gaat om modellen waarbij de ster kort voor deze sterft snel ronddraait en gasstroompjes ‘lanceert’ die uiteindelijk de drijvende kracht achter de explosie zijn. Rond Cas A zijn zulke gasstromen aangetroffen, maar NuSTAR toont aan dat ze niet leiden tot de explosie.

Bronmateriaal

"NASA's NuSTAR Untangles Mystery of How Stars Explode" - NASA.gov
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door NASA.

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd