Stervende sterren kunnen aardachtige planeten hebben

Ooit zal onze ster haar buitenste gaslagen verliezen, waarna de kern langzaam afkoelt. De zon transformeert dan in een zogenoemde ‘witte dwerg’. In het heelal bevinden zich heel veel witte dwergen en dagelijks komen er nieuwe exemplaren bij. Is er leven mogelijk rondom deze stervende sterren?

Witte dwergen zijn klein, namelijk ongeveer even groot als de aarde. Misschien net iets groter. Dit maakt witte dwergen een interessant doel voor planetenjagers, want een aardachtige planeet dempt gemakkelijk het licht van de ster, waardoor zelfs een kleine aardse telescoop een exoplaneet kan vinden.

Leven mogelijk?
Wetenschapper Eric Agol van de universiteit van Washington is van mening dat er leven kan ontstaan rondom witte dwergen. Witte dwergen koelen namelijk zeer langzaam af (denk aan tientallen miljarden jaren), waardoor een exoplaneet lange tijd kan genieten van gematigde temperaturen. “En op het oppervlak van zo’n planeet ziet een witte dwerg er ongeveer hetzelfde uit als de zon vanaf de aarde”, aldus Agol.

Wel is het belangrijk dat een exoplaneet zeer dicht om de witte dwerg draait. De planeet moet in vier tot 32 uur om de moederster kunnen draaien. Is deze periode korter? Dan wordt een exoplaneet uit elkaar gescheurd door de ster. Is deze periode langer? Dan is de afstand tussen de planeet en de ster te groot, waardoor de oppervlaktetemperatuur op de exoplaneet te laag is.

Op een aardachtige exoplaneet bij een witte dwerg duurt een dag (een rondje om haar as) even lang als een jaar (een rondje om de ster). Oftewel: één zijde van de planeet is altijd gericht naar de ster. Aan de andere kant is het altijd nacht. Dit ‘tidal locking’-proces is vergelijkbaar met de aarde en de maan. Zo zien wij altijd maar één zijde van de maan.

Geen tekort
Stel, we hebben de beschikking over een ruimteschip dat een maximale afstand van 300 lichtjaar kan afleggeen, dan kunnen we vanaf de aarde ongeveer 15.000 witte dwergen bereiken. Er zijn dus genoeg van dit soort sterren in de buurt.

Als er inderdaad een aardachtige planeet rondom een witte dwerg draait, dan is de kans één procent dat we een sterverduistering vanaf de aarde zien. Stel, alle 15.000 witte dwergen hebben minimaal één planeet in de leefbare zone, dan betekent dit dat er 150 planeten ontdekt kunnen worden.

“Als er aardachtige planeten zijn rondom witte dwergen, dan gaat het ons lukken om ze te vinden”, zegt Gregory Laughlin van de universiteit van Californië. Daarnaast beweert Laughlin dat het relatief makkelijk is om te bepalen waar de atmosfeer van zo’n exoplaneet uit bestaat.

Water
Het grootste heikelpunt is water, het hoofdingrediënt voor leven. “De planeet begint warm, waardoor al het water waarschijnlijk weg is”, zegt Agol. “Aan de andere kant: ook de aarde begon haar leven als een hete planeet.” Wellicht slaagt een exoplaneet bij een witte dwerg er in om water te verzamelen door komeetinslagen en vulkanische uitbarstingen.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd