Bij het Utrechtse Leusden zijn de resten van 160 bomen ontdekt. De bomen zouden zo’n 13.000 jaar geleden zijn omgewaaid.
Onderzoekers ontdekten de resten van het bos tijdens graafwerkzaamheden op landgoed Den Treek-Henschoten. De resten zijn teruggevonden in een gebied dat ongeveer een kwart hectare groot is. De meeste bomen zijn dennen, maar er zijn ook resten van een dwergberk gevonden, een struik die we vandaag de dag in Scandinavië aantreffen. De bomen zouden tussen de 50 en 80 jaar hebben geleefd. Maar er is ook een boom gevonden die zo’n 167 jaar oud is geworden.
Goed bewaard
Dat de resten maar liefst 13.000 jaar bewaard zijn gebleven, komt doordat ze zijn omgewaaid en in een veenlaag terecht zijn gekomen, die vervolgens door stuifzand is afgedekt. Sommige bomen zijn nog in goede staat. Zo is er een exemplaar bij dat van wortel tot top is teruggevonden. Deze boom was zo’n 18,5 meter lang.
Interessante periode
Het is een belangrijke vondst, omdat de bomen stammen uit periode die klimatologisch gezien heel interessant is. De bomen zijn namelijk ongeveer 13.000 jaar oud en stammen uit het Allerød-interstadiaal. Dit is een relatief warme periode aan het eind van de laatste ijstijd die duurde van ongeveer 13.100 tot 12.900 jaar geleden. Het Allerød-interstadiaal maakte daarna plaats voor de veel koudere Jonge Dryas-periode (12.900 tot 11.700 jaar geleden). De bomen zijn dus doodgegaan en omgewaaid in een periode waarin het klimaat in korte tijd sterk veranderde.
Effecten
Het bos getuigt volgens onderzoekers van de effecten die de klimaatovergang van het Allerød-interstadiaal naar de Jonge Dryas-periode had. En niet alleen de bomen in dit bos ondervonden hinder van deze klimaatovergang. “De plotselinge ondergang van het bos is een prachtige illustratie van de grote veranderingen waarmee de jagers en verzamelaars van die tijd te maken kregen,” vertelt onderzoeker Jos Bazelmans.
Maar het bos vertelt ons niet alleen meer over het verleden. Mogelijk geeft het ook meer inzicht in de toekomst. Aangenomen wordt dat de koude Jonge Dryas-periode zijn intrede deed, doordat de Noord-Amerikaanse ijskap smolt. Het smeltwater belandde in de Atlantische Oceaan en legde de Warme Golfstroom abrupt stil. Sommige onderzoekers denken dat de Warme Golfstroom in de toekomst opnieuw stil kan vallen door smeltwater afkomstig van de Noordpool.
