Het lijkt bijna onmogelijk: harder dan 133 kilometer per uur rijden..op de fiets. En toch gaan studenten van de TU Delft en de VU Amsterdam het proberen. Met hun speciaal ontworpen ligfiets en op en top getrainde fietsers willen ze in september in de woestijn van Nevada het wereldrecord van 133 kilometer per uur verbreken.
Samen vormen de studenten van de TU Delft en de VU Amsterdam het Human Power Team. Terwijl de studenten van de TU Delft werken aan een supersnelle fiets, richten de studenten van de VU Amsterdam zich op het trainen van de fietsers. En uiteindelijk moet al dat harde werk in september samenkomen en resulteren in een nieuw wereldrecord.
Verbeteringen
Het Human Power Team is er al een aantal jaren op rij in Nevada bij. Vorig jaar reden ze met hun fiets 128,9 kilometer per uur. Een prachtige prestatie, maar geen wereldrecord. Het team dat dit jaar naar Nevada afreist, staat te trappelen om harder te fietsen dan vorig jaar en nog belangrijker: harder te fietsen dan de huidige wereldrecordhouder. Om dat te bewerkstelligen, bouwen studenten van de TU Delft op dit moment een hele nieuwe fiets die zich op een aantal cruciale punten van de fiets van vorig jaar onderscheidt. “We hebben enkele teamleden drie maanden lang in de windtunnelfaciliteit opgesloten om tot een zeer aerodynamisch ontwerp te komen,” vertelt projectleider Wouter Lion aan Scientias.nl. “Daarmee hebben we ten opzichte van vorig jaar een winst van vijftien procent weten te behalen: de fiets ondervindt dus vijftien procent minder luchtweerstand dan de fiets waarmee het vorige team vorig jaar die topprestatie van bijna 129 kilometer per uur neerzette. Daarnaast hebben we voor een ander type band gekozen. Vorig jaar werd gebruik gemaakt van een racefietsband. Wij gebruiken een prototype Michelin-band die kleiner is dan de racefietsband en zo ontworpen is dat deze zo min mogelijk rolweerstand ondervindt. Ook hebben we de aandrijving naar het achterwiel gebracht. Daardoor is de fiets stabieler. Bovendien bevindt de aandrijflijn zich niet langer tussen de benen van de fietser. Dat is niet alleen prettiger voor de fietser, maar betekent ook dat we de fiets smaller kunnen maken en dat verkleint de luchtweerstand weer.” Een andere verbetering die we achter aan de fiets vinden, betreft de overbrenging. “Het nadeel van kleinere wielen is dat ze vaker rond moeten draaien om een bepaalde snelheid te behalen. We maken daarom gebruik van planetaire overbrenging. Achterin bevindt zich een systeem met tandwielen. Wanneer die tandwielen één keer draaien, draait het wiel vier keer rond.”
Trainen
En niet alleen aan de fiets is gesleuteld. Ook de training van de fietsers die het in september moeten gaan doen – Sebastiaan Bowier en Wil Baselmans – is onder handen genomen, zo vertelt Anne Catherine van der Lande, student bewegingswetenschappen aan de VU Amsterdam. “We zijn de sporters veel beter gaan monitoren. Daarvoor gebruiken we onder meer een online trainingsprogramma dat registreert waar de fietsers geweest zijn, hoe hun hartslag tijdens de training veranderde, enzovoort. Ook maken we dit jaar tijdens de training voor het eerst gebruik van vermogensmeters. Deze laten zien hoe hard de fietser trapt.” De studenten van de VU hebben exact berekend hoe hard de fietsers op elk moment tijdens de recordpoging straks moeten trappen. De trainingen moeten ervoor zorgen dat de fietsers steeds dichter bij dit ideaalbeeld – het protocol, zoals de studenten het noemen – in de buurt komen. “Elke zes weken doen we een monitortest en kijken we of de fietsers vooruitgang hebben geboekt.” De studenten van de VU houden niet alleen de prestaties van de sporters in de gaten. Ook de gezondheid wordt zorgvuldig gemonitord. Zo houden ze bijvoorbeeld ook de voeding die de fietsers naar binnen werken nauwlettend in de gaten.
Nevada
In september moet het met de verbeterde fiets en het aangepaste trainingsschema uiteindelijk gaan gebeuren: het wereldrecord pakken. “We vertrekken dan naar Nevada om daar in de woestijn te gaan fietsen,” vertelt Lion. “De eerste dagen zijn er kwalificaties, waarna de beste teams in de dagen erna mogen gaan proberen het wereldrecord te verbreken.” Die recordpogingen worden ‘s ochtends en ‘s avonds gedaan. “Overdag is er veel wind, de optimale omstandigheden om te fietsen zijn ‘s ochtends als de zon opkomt en ‘s avonds als de zon ondergaat.” De fietsers leggen dan acht kilometer af. “Die kilometers heb je nodig om snelheid te maken, pas in de laatste 200 meter wordt je snelheid gemeten. De gemiddelde snelheid die je dan behaalt, is de snelheid waarmee je het record probeert te verbreken.”
Omstandigheden
Of zo’n recordpoging bij het echte record in de buurt komt, is echter niet alleen afhankelijk van de fiets en de fietser. “Je kunt een hele snelle fiets maken, maar er zijn altijd omstandigheden die je niet in de hand hebt. Denk aan de temperatuur of de wind. Je moet ook een beetje geluk hebben. De huidige wereldrecordhouder heeft twaalf jaar nodig gehad om dat record te vestigen.” Hij kwam gewoon elk jaar terug, net zolang tot alle puzzelstukjes in elkaar vielen en hij dat wereldrecord reed.
Het wereldrecord staat inmiddels een aantal jaren. Zou het Human Power Team het nu dan eindelijk kunnen gaan verbreken? Het is een lastige vraag, vindt Lion. Zeker omdat het team ook enorm afhankelijk is van de omstandigheden in Nevada. “Natuurlijk hebben we wel de nodige computersimulaties uitgevoerd en daaruit blijkt dat we op papier een grote kans hebben om boven de 133 kilometer per uur uit te komen. Maar ja, we moeten dat nog wel waar zien te maken.” Van der Lande onderschrijft dat. “Als de fiets zo goed is als deze op papier lijkt, dan denk ik dat we een goede kans maken. Aan de fietsers zal het in ieder geval niet liggen. Sebastiaan trapt hogere waardes dan vorig jaar, dus ja volgens mij maken we een grote kans.”
