Stukje sprinkhaan ontdekt in kunstwerk van Van Gogh

Meer dan een eeuw bleef het insect onopgemerkt.

Maar tijdens een grondige analyse van het schilderij ‘Olijfbomen’ zag conservator Mary Schafer de sprinkhaan opeens zitten: ingekapseld in de verf, aan de onderzijde van het schilderij. “Het is niet ongebruikelijk om insecten of plantenmateriaal te vinden in een schilderij dat buiten werd gemaakt,” vertelt Schafer. “Van Gogh werkte buiten in de elementen en we weten dat hij – net als andere kunstenaars die buiten werkten – te maken had met wind en stof, gras en bomen en vliegen en sprinkhanen,” voegt Julián Zugazaoitia, directeur van het Nelson-Atkins Museum of Art in Kansas waar het schilderij van Van Gogh te bewonderen is.

De sprinkhaan. Of beter gezegd: de stukjes ervan. Afbeelding: The Nelson-Atkins Museum of Art.
Dateren
De sprinkhaan zette Schafer wel aan het denken. Zou deze misschien kunnen verraden in welk seizoen Van Gogh dit schilderij maakte? Het museum haalde er een deskundige bij. Een nauwkeurige datering van het schilderij aan de hand van de sprinkhaan bleek er echter niet in te zitten. Want de sprinkhaan was al dood toen deze in Van Goghs verf belandde. Dat blijkt onder meer uit het feit dat deze geen sporen van beweging naliet in de omringende verf. Bovendien zit de sprinkhaan niet in zijn geheel ingekapseld. Zo mist bijvoorbeeld de borstkas van de sprinkhaan.

Niet te zien
Wie de zespotige tijdgenoot van Van Gogh met eigen ogen wil aanschouwen, hoeft zeker niet de moeite te nemen om naar Kansas af te reizen. Want de sprinkhaan is met het blote oog eigenlijk niet te zien. Vandaar dat deze ook meer dan een eeuw onopgemerkt is gebleven.

De ontdekking van de sprinkhaan is overigens niet de enige bevinding van het uitgebreide onderzoek van Schafer en collega’s. De studie heeft bijvoorbeeld ook uitgewezen dat Van Gogh een rood pigment gebruikte dat door de tijd heen vervaagde. Het betekent dat de gebieden waar Van Gogh deze kleur – puur of gemengd met andere kleuren – gebruikte er nu iets anders uitzien dan toen hij ze creëerde.

Bronmateriaal

"Grasshopper Found Embedded in van Gogh Masterpiece" - Nelson-Atkins

Afbeelding bovenaan dit artikel: via Wikimedia Commons

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd