T. rex was een marathonloper, geen sprinter

Zijn lange benen waren niet bedoeld om topsnelheden te behalen, maar om grote afstanden af te leggen.

Lang werd aangenomen dat dinosaurussen met lange benen hun ledematen gebruikten om snelheid te maken. Zo konden ze gemakkelijk prooien vangen en roofdieren vermijden. Ook de roofzuchtige T. rex beschikte over lange benen. Maar volgens een nieuwe studie had dat een hele andere reden. Mogelijk hielp dit hem juist om energie te besparen. Het suggereert dat T. rex geen sprinter was, maar een heuse marathonloper.

Theropoda
In de studie verzamelden de onderzoekers gegevens over de verhoudingen van de ledematen, lichaamsmassa en de loopstijl van meer dan zeventig soorten theropoda. Dit is een groep van voornamelijk vleesetende, tweevoetige dinosaurussen – waartoe ook de befaamde T. rex behoort – die 180 miljoen jaar lang het dino-tijdperk domineerde. Dinosaurussen behorend tot deze groep konden enorm in grootte variëren. Sommige wogen slechts paar honderd gram, terwijl andere zeker negen ton wogen. Hun loopsnelheid en tweevoetigheid worden vaak genoemd als de belangrijkste bijdragers aan hun succes. Maar is dat ook terecht?

Onderzoek
Het team paste verschillende methodes toe om de topsnelheid van elke dinosaurus te bepalen, evenals hoeveel energie ze gebruikten op momenten dat ze meer ontspannen rondslenterden. En dit bracht een interessante ontdekking aan het licht. Kleinere dinosaurussen met lange benen zouden deze inderdaad nodig hebben gehad om hogere topsnelheden te bereiken. Maar dat gold niet voor de zwaarlijvige dinosaurussen die meer dan duizend kilo wogen. Hun maximale loopsnelheid werd beperkt door hun lichaamsgrootte. De onderzoekers concluderen dat zij juist over lange benen beschikten om energie te besparen en grotere afstanden af te leggen.

Kleinere dinosaurussen met lange benen konden hierdoor hogere snelheden bereiken. Grotere dino’s beschikten daarentegen over lange benen om energie te besparen en grotere afstanden af te leggen. Afbeelding: T. Holtz, University of Maryland

Natuurlijk is rennen ook belangrijk voor jagers. Maar over het algemeen besteden zij veel meer tijd aan het rondzwerven op zoek naar voedsel. “De aanname is dat dieren met lange benen deze gebruiken om een hogere maximale snelheid te behalen,” zegt onderzoeker Thomas Holtz. “Maar voor grotere dieren kan deze aanpassing ook zorgen voor een beter uithoudingsvermogen.” Anders gezegd, lange benen zijn handig voor hardlopers, maar ook zeker prettig wanneer je al rondslenterend op zoek bent naar een prooi. Het betekent dat de lange benen van T. rex goed van pas kwamen voor een lager energieverbruik tijdens de jacht. “Als je tijdens het foerageren een deel van de dag minder brandstof verbrandt, is dat een mate van energiebesparing die aan dinosaurussen met kortere benen voorbijging,” aldus Holtz.

Loopsnelheid

Onderzoekers troffen al eerder voetsporen aan van mogelijk een jongvolwassen T. rex of de nauw verwante en iets kleinere Tyrannosaurus Nanotyrannus. Deze pootafdrukken liet de dinosaurus zo’n 66 miljoen jaar geleden achter in Wyoming. Dankzij de sporen kon een onderzoekteam een schatting maken van hoe snel de Tyrannosaurus liep. En ook daaruit bleek dat ze vaak niet zo’n haast hadden; hun snelheid lag tussen de 4,5 en 8 kilometer per uur. Het betekent dat deze dino’s zich graag op hun dooie akkertje verplaatsten. Wel waren ze waarschijnlijk wat sneller dan de grote planteneters waar ze vermoedelijk op joegen.

De resultaten benadrukken de vaak over het hoofd geziene impact van lichaamsverhoudingen op het loopvermogen. “Kleinere theropoda waren zowel jager, als prooi, dus hun snelheid was noodzakelijk,” zo stellen de onderzoekers. “Voor reuzen als T. rex – een toproofdier zonder natuurlijke vijanden – was het leven juist een marathon en geen sprint.”

Bronmateriaal

"T. rex's long legs were made for marathon walking" - University of Maryland

Afbeelding bovenaan dit artikel: Julius Csotonyi

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd