‘Titanic zonk door stuurfout’

Een stuurfout, gevolgd door de weloverwogen beslissing om door te blijven varen, zorgde ervoor dat de Titanic uiteindelijk zo snel zonk. Dat beweert de kleindochter van Charles Lightoller, Louise Patten. Lightoller was de hoogste in rang die de ramp met de Titanic overleefde. Volgens Patten is de waarheid over het zinken van de Titanic met opzet verzwegen.

Wat ging er precies mis op de avond in april 1912? Lightoller sprak er alleen met zijn vrouw en kinderen over en samen zorgden ze ervoor dat het bijna honderd jaar lang een familiegeheim bleef. “Mijn moeder stond erop dat alles in de familie bleef,” vertelt Patten. “De reputatie van een held stond op het spel.” Met dat laatste refereert ze aan de reputatie van haar grootvader die in de Tweede Wereldoorlog uitgroeide tot een held.

De laatste
“Bijna veertig jaar later, toen mijn grootmoeder en moeder allebei allang gestorven waren, (…) bedacht ik dat ik de laatste in leven zijnde persoon was die wist wat er die avond echt op de Titanic is gebeurd.” Patten schreef er een boek over: Good as Gold.

Charles Lightoller
Onzinkbaar
De Titanic vertrok op 10 april vanuit Southampton, Engeland met als eindbestemming New York. Het schip werd beschouwd als onzinkbaar, maar vier dagen later stuitte het op een ijsberg. Binnen enkele uren zonk de Titanic naar de bodem van de zee en meer dan 1500 mensen kwamen om.

Communicatie
Volgens Patten werd de catastrofe veroorzaakt door verwarring over de orders die de stuurlui hadden gekregen. Toen de Titanic vertrok, waren de communicatiesystemen aan boord zojuist in een overgang: van communicatie voor zeilschepen naar communicatie voor stoomschepen. Voor de stuurlui betekende dat dat ze een commando in twee ‘talen’ konden krijgen. Opvallend genoeg betekenden termen als stuurboord of bakboord in die ‘talen’ precies het tegenovergestelde. Met een zeilschip naar links gaan, betekent dat men de helmstok naar rechts moet duwen. Met een stoomboot betekent naar links ook echt naar links.

Verkeerde kant
Toen officier William Murdoch de ijsberg zag, gaf hij opdracht om naar stuurboord (rechts) te draaien. Robert Hitchins was een man van de oude stempel en vertaalde het commando alsof het voor een zeilschip was en duwde het stuur hard naar links. Daardoor koersde het schip recht op de ijsberg af. “De stuurman raakte in paniek en de echte reden waarom de Titanic de ijsberg raakte, is dat hij het wiel de verkeerde kant opstuurde.”

Doorgaan
Op het moment van de botsing was Lightoller zelf niet aan het werk, maar hij hoorde van de fatale fout tijdens de bijeenkomst voor officieren die direct na de botsing plaatsvond. Tijdens die bijeenkomst haalde Bruce Ismay, voorzitter van de White Star Line – de eigenaar van de Titanic – de kapitein over om te blijven varen. “Ismay stond erop dat er gevaren werd.” Hierdoor kwam er meer water binnen en zonk het schip veel sneller. “Het meest nabije schip bevond zich op een afstand van zo’n vier uur. Had de Titanic stilgelegen dan had deze misschien kunnen blijven drijven tot er hulp kwam.”

Geheim
Na de ramp bleek Lightoller de enige overlevende te zijn die het geheim kende en hij verborg het. Er kwamen twee officiële onderzoeken en in beide hield hij de kaken stijf op elkaar. Volgens Patten was hij bang dat de waarheid ervoor zou zorgen dat de White Star Line failliet zou gaan.

Het is niet voor het eerst dat geclaimd wordt dat een stuurfout de schuldige is. Maar dat wil niet zeggen dat iedereen overtuigd is van Pattens verhaal. De overgrootdochter van Robert Hichins werkt op dit moment aan een boek over de catastrofe en verwerpt de bewering van Patten direct. Volgens haar had haar overgrootvader veel ervaring en bestuurde hij de Titanic in de vier dagen voor het ongeluk om de vier uur. Hij zou het systeem dan ook heel goed hebben gekend.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd