Toen onze Melkweg nog een Melkweggetje was: Hubble levert babyfoto van ons sterrenstelsel af

melkweg

Hoe zag onze Melkweg eruit toen het nog een Melkweggetje was? Na vierhonderd sterrenstelsels die vergelijkbaar zijn met ons eigen sterrenstelsel te hebben bestudeerd, komen astronomen nu met een babyfoto van de Melkweg. Zo moet ons sterrenstelsel eruit hebben gezien.

“Voor de eerste keer hebben we afbeeldingen die laten zien hoe de Melkweg er in het verleden uitzag,” vertelt onderzoeker Pieter G. van Dokkum van de universiteit Yale. Van Dokkum en zijn collega’s bestudeerden daarvoor 400 sterrenstelsels die sterk lijken (of zullen gaan lijken) op onze Melkweg. Die sterrenstelsels bevonden zich in verschillende ontwikkelingsstadia en geven ons zo een beeld van de ontwikkeling die een sterrenstelsel over een periode van elf miljard jaar (de leeftijd van onze Melkweg) doormaakt.

Afbeeldingen: NASA / ESA / Z. Levay (STScI).
Afbeeldingen: NASA / ESA / Z. Levay (STScI).
Kijkje in het verleden

Om in het verleden van onze Melkweg te kijken, bestudeerden de onderzoekers sterrenstelsels die op miljarden lichtjaren afstand van de aarde staan. Een afstand van een miljard lichtjaar, wil zeggen dat licht er een miljard jaar over doet om ons te bereiken. Een sterrenstelsel dat één miljard lichtjaar van ons verwijderd is, zien wij dus zoals het er één miljard jaar geleden uitzag. De onderzoekers spoorden verschillende sterrenstelsels op die op onze Melkweg lijken en op diverse miljarden lichtjaren van ons verwijderd zijn. Zo kunnen we een kijkje nemen in het verleden van sterrenstelsels die op onze Melkweg lijken en dus conclusies trekken over de historie van ons eigen sterrenstelsel.

Op basis van dat onderzoek stellen de wetenschappers vast dat de Melkweg begon als een platte schijf met een ‘wolk‘ in het midden. Zowel de schijf als die wolk groeiden tegelijkertijd en vormden uiteindelijk de spiraal die ons vandaag de dag zo vertrouwd is. De aarde en de zon bevinden zich in de schijf. In de wolk vinden we een supermassief zwart gat – dat waarschijnlijk met onze Melkweg meegroeide – en oude sterren.

Maar de onderzoekers denken op basis van gegevens van ruimtetelescoop Hubble niet alleen te weten hoe de Melkweg er aan het begin van zijn ontwikkeling uitzag. De onderzoekers hebben ook een beter beeld gekregen van de gehele ontwikkeling van de Melkweg. Zo kunnen de onderzoekers nu iets meer zeggen over het moment waarop de Melkweg zijn vele sterren verkreeg. “Door de broertjes en zusjes van de Melkweg op te sporen, ontdekten we dat ons sterrenstelsel negentig procent van zijn sterren tussen zeven en elf miljard jaar geleden verkreeg.” De stervorming piekte toen het universum ongeveer vier miljard jaar oud was. In die periode produceerden sterrenstelsels die op de Melkweg lijken zo’n vijftien sterren per jaar.

Bronmateriaal

"Hubble Reveals First Pictures of Milky Way's Formative Years" - NASA.gov
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door NASA / ESA / Z. Levay (STScI).

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd