TRAPPIST-1 is mogelijk te wild voor buitenaards leven

De ster spuugt heftige zonnevlammen die de eventuele atmosfeer van de omringende planeten wellicht continu verandert.

Het zou betekenen dat deze planeten niet zo gunstig zijn voor het ontstaan en in stand houden van buitenaards leven als eerder werd gedacht. Dat schrijven Hongaarse onderzoekers in dit paper.

TRAPPIST-1
Een paar maanden geleden kondigden onderzoekers aan dat rond de ster TRAPPIST-1 zeven planeten draaien. De zeven planeten zijn net zo groot als de aarde. Zes ervan lijken rotsachtig te zijn en qua temperatuur vergelijkbaar te zijn met de aarde. Drie van deze rotsachtige planeten bevinden zich bovendien in de leefbare zone en kunnen dus vloeibaar water herbergen op hun oppervlak. Het was een opwindende ontdekking. Want zo op het eerste gezicht leken deze planeten heel geschikt voor het ontstaan en in stand houden van leven.

Wat is een zonnevlam?

Een zonnevlam is eigenlijk een explosie op het oppervlak van de ster waarbij grote hoeveelheden röntgen- en ultraviolette straling vrij kunnen komen. Die straling kan de atmosfeer van omringende planeten verstoren. Zo’n verstoring noemen we ook wel een magnetische storm.

Zonnevlammen
Maar langzaamaan beginnen onderzoekers hun vraagtekens te zetten bij de leefbaarheid van de planeten. Zo ook in dit nieuwe paper dat handelt over het wilde gedrag van de moederster: TRAPPIST-1. De onderzoekers bestudeerden de lichtcurve van de ster en ontdekten dat deze in korte tijd – een periode van zo’n 80 dagen – wel 42 heftige zonnevlammen voortbracht.

Te dichtbij
Tja, denk je misschien, onze zon produceert toch ook regelmatig zonnevlammen? En hoewel die soms voor problemen zorgen, vormen ze geen belemmering voor de instandhouding van het leven op aarde. Waarom zou dat in TRAPPIST-1 anders zijn? Nou, omdat de planeten veel dichter bij hun ster in de buurt staan. Hierdoor kunnen de magnetische stormen die de planeten treffen wel 10^2 tot 10^4 keer sterker zijn de krachtigste magnetische stormen op aarde. “Wat het bestaan van een complex, sterk georganiseerde levensvormen in dit systeem in twijfel trekt,” aldus de onderzoekers.

De zeven planeten staan heel dicht bij hun ster. Alle planeten staan zelfs dichter bij TRAPPIST-1 dan Mercurius bij de zon staat. Afbeelding: ESO / O. Furtak.
De zeven planeten staan heel dicht bij hun ster. Alle planeten staan zelfs dichter bij TRAPPIST-1 dan Mercurius bij de zon staat. Afbeelding: ESO / O. Furtak.

Herstel
Daar komt nog eens bij dat heftige zonnestormen veel vaker op TRAPPIST-1 ontstaan dan op de zon. En dat is een probleem, omdat eerder onderzoek aantoont dat een atmosfeer vrij veel tijd nodig heeft om te herstellen van een heftige magnetische storm. En die tijd is de eventuele atmosfeer van de planeten die TRAPPIST-1 omringen niet gegund: voor ze de klap van de ene zonnevlam te boven zijn, dient de volgende zich al weer aan. Het betekent heel concreet dat als de planeten die TRAPPIST-1 omringen een atmosfeer hebben, deze waarschijnlijk continu verandert. En ook dat is slecht nieuws voor de leefbaarheid van deze planeten.

Een magnetisch veld misschien?
Een magnetisch veld dat de exoplaneten tegen de straling van de zon beschermt, zou nog soelaas kunnen bieden. Maar, zo benadrukken de onderzoekers, dan moet dat magnetische veld wel superkrachtig zijn. We hebben het dan over de orde van tientallen tot honderden Gauss (de eenheid van magnetische fluxdichtheid). Ter vergelijking: de aarde heeft een magnetisch veld van zo’n 0,5 Gauss.

Al met al ziet het er dus slecht uit voor de leefbaarheid van de TRAPPIST 1-planeten. Maar laten we nog niks uitsluiten. Misschien zijn de aliens aldaar wel vindingrijker dan wij mensen en hebben zij dit zonnevlam-probleempje allang onder controle.

Bronmateriaal

"
Frequent flaring in the TRAPPIST-1 system - unsuited for life?
" - Arxiv
De afbeelding bovenaan dit artikel is gemaakt door NASA / R. Hurt / T. Pyle.

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd