Tweede vliegende vogel uit het late Jura ontdekt

De vondst brengt de troon van de alom bekende Archaeopteryx aan het wankelen.

Archaeopteryx is toch wel een bekendheid. De inmiddels uitgestorven vogel leefde zo’n 150 miljoen jaar geleden en staat bij velen bekend als de Oervogel. Dat komt omdat wetenschappers de Archaeopteryx beschouwen als de enige vogel uit het Jura tijdperk. Maar een nieuwe vondst beschreven in het vakblad eLife brengt die alleenheerschappij van de Archaeopteryx aan het wankelen.

Alcmonavis poeschli
Onderzoekers zijn op de fossiele overblijfselen van een tweede vliegende vogel uit hetzelfde tijdperk als de Archaeopteryx gestuit. De resten werden opgegraven in de Schaudiberg-groeve in de buurt van Mörnsheim in Duitsland. De vogel heeft de naam Alcmonavis poeschli, gekregen; ontleent aan het oude Keltische woord voor rivier – Altmühl – en zijn ontdekker Roland Pöschl die de opgraving leidde.

Nieuwe soort
Alleen de vleugel van Alcmonavis poeschli werd gevonden. “Aanvankelijk veronderstelden we dat dit een ander exemplaar van de Archaeopteryx was,” zegt onderzoeker Oliver Rauhut. “Er zijn namelijk overeenkomsten.” Maar na gedetailleerde vergelijkingen met Archaeopteryx en andere, geologisch jongere vogels, suggereren de fossiele resten dat de onderzoekers hier toch te maken hadden met een nieuwe soort.

Op deze foto is de vleugel van de Alcmonavis poeschli te zien zoals onderzoekers hem aantroffen. Afbeelding: O. Rauhut, LMU/SNSB

Vleugel
De onderzoekers stellen dat Alcmonavis poeschli niet nauw verwant is aan de Archaeopteryx. Na een grondige bestudering concluderen de onderzoekers dat hij namelijk niet alleen iets groter was dan Archaeopteryx, maar mogelijk ook beter kon vliegen. “De vleugelspieren geven een groter vliegvermogen aan,” legt Rauhut uit. Alcmonavis poeschli vertoont daarnaast een tal van eigenschappen die ontbreken in de Archaeopteryx, maar aanwezig zijn in meer recente vogels. Dit betekent dat de soort dus nauwer aan alle meer afgeleide vogels verwant zou zijn.

Paleontologen troffen in dezelfde laag ook een fossiel aan van de Archaeopteryx. Dit betekent dat de twee vogels mogelijk zij aan zij, in wat toen een subtropische lagune in Zuid-Duitsland was, vertoefden.

Bronmateriaal

"Archaeopteryx gets company" - LMU Munich

Afbeelding bovenaan dit artikel:

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd