Twijfels over bestaan exoplaneet Fomalhaut b

Fomalhaut b was één van de eerste exoplaneten die werd gefotografeerd door astronomen. Het slechte nieuws is dat deze foto’s waarschijnlijk de prullenbak in kunnen. Fomalhaut b bestaat mogelijk niet.

De Hubble-telescoop fotografeerde de jonge ster Fomalhaut in 2004 en 2006. Opvallend genoeg vonden wetenschappers een helder stipje nabij de spectaculaire stofschijf. Dit stipje leek zich te verplaatsen. Paul Kalas van de universiteit van Californië en zijn collega’s wisten het zeker: het stipje is een exoplaneet.

De afstand tussen Fomalhaut b en de ster Fomalhaut is ongeveer 120 keer groter dan de afstand tussen de aarde en de zon. Net zoals een sneeuwschuiver sneeuw wegschuift, zorgt Fomalhaut b er ogenschijnlijk voor dat er een lege baan in de stofschijf rondom Fomalhaut wordt vrijgehouden.

Waar?
Helaas is Fomalhaut b na de ontdekking in 2008 nooit meer gefotografeerd. In 2010 namen Kalas en zijn collega’s een kijkje met de Hubble-telescoop, alleen dan met een oudere camera dan in 2004 en 2006. Het heldere stipje dook opnieuw op, alleen op een onverwachte plaats. “Dat is een probleem”, legt Steinn Sigurdsson van de staatsuniversiteit van Pennsylvania uit. Uit het fotomateriaal blijkt dat de exoplaneet een elliptische baan heeft. En dat kan helemaal niet, want de exoplaneet is zo groot, dat daardoor de stofschijf verstoord zou worden.

Het is echter nog niet bewezen dat Fomalhaut b niet bestaat. Misschien is er sprake van een tweede verborgen planeet, die de baan van Fomalhaut b verstoort en de stofschijf in evenwicht houdt.

Een andere mogelijkheid is dat Fomalhaut b geen exoplaneet is, maar een ander object. Hierbij kunt u denken aan een achtergrondster, een kleine protoster of een bewegende stofwolk.

2012
“Dit mysterie wordt waarschijnlijk volgend jaar opgelost”, laat Kalas weten. Dan zal het team opnieuw een poging doen om Fomalhaut, haar stofschijf en het mysterieuze stipje te fotograferen.

Zonde
De twijfels zijn een smet op het werk van Kalas en zijn team. De exoplaneet Fomalhaut b verscheen de afgelopen jaren in veel kranten en tijdschriften. Veel mensen zullen zich Fomalhaut b wel kunnen herinneren. Het is jammer als één van de eerste gefotografeerde exoplaneten geen exoplaneet biljkt te zijn.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd