U heeft uw bestaan te danken aan..een spons

spons

De evolutie van de eerste dieren – sponzen – zorgde ervoor dat de oceanen op aarde zuurstofrijk werden en complexere levensvormen konden ontstaan. Dat suggereert een nieuw onderzoek. Het staat haaks op de traditionele theorie die stelt dat meer zuurstof in de oceaan leidde tot de ontwikkeling van de eerste dieren.

Het is een beetje zoals de kip en het ei. Was er eerst heel veel zuurstof en kwamen toen de dieren? Of waren er eerst de dieren en kwam er toen heel veel zuurstof? Volgens onderzoekers van de universiteit van Exeter is het laatste correct.

Zuurstof
Ze borduren met hun studie voort op recentelijk onderzoek dat aantoonde dat de eerste dieren die ontstonden – sponzen – slechts hele kleine hoeveelheden zuurstof nodig hadden. “Er was meer dan 1,5 miljard jaar voor de eerste dieren ontstonden al voldoende zuurstof te vinden in het oppervlaktewater van de oceanen, maar in de diepten van de oceanen was geen zuurstof,” stelt onderzoeker Tim Lenton. “Wij stellen dat de evolutie van de eerste dieren een belangrijke rol kan hebben gespeeld in het zuurstofrijker worden van de diepe oceanen. En dat kan de evolutie van complexere, mobiele dieren hebben gefaciliteerd.”

WIST U DAT…

…wetenschappers in 2012 een vleesetende spons in de vorm van een harp ontdekten?

Sponzen
Maar hoe werkte dat dan precies? Als het om zuurstof in de oceaan gaat, is er sprake van vraag en aanbod. Om de oceaan van meer zuurstof te voorzien – zonder dat daar een toename in de hoeveelheid zuurstof in de atmosfeer voor nodig was – moet er meer zuurstof worden aangeboden dan afgenomen. De vraag naar zuurstof ontstaat doordat dood organisch materiaal naar de bodem van de oceaan zakt. De onderzoekers stellen dat de eerste dieren – sponzen dus – de voorraad van dit organische materiaal verkleinden. Dat deden ze simpelweg door hun voedselcyclus: water door hun lichaam pompen en dood organisch materiaal uit dat water filteren. Hierdoor nam het dode organische materiaal, net als de vraag naar zuurstof af en nam de hoeveelheid zuurstof in de oceanen dus toe.

Die zuurstofrijkere oceaan maakte de weg vrij voor de evolutie van complexere levensvormen (die nu eenmaal meer zuurstof nodig hebben). “De effecten die wij beschrijven, suggereren dat de eerste dieren geen passieve reactie op een zuurstofstijging in de atmosfeer waren, maar zo’n 600 miljoen jaar geleden een actieve rol speelden in het zuurstofrijker maken van de oceanen. Ze creëerden een wereld waarin complexere dieren konden ontstaan, waaronder onze verre voorouders.”

Bronmateriaal

"First animals oxygenated the ocean, study suggests" - Exeter.ac.uk
De foto bovenaan dit artikel is afkomstig van Wikimedia Commons.

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd