Uitzaaiende kankercel heeft een bijzonder loopje

En dat loopje kan weleens zijn ondergang worden.

Onderzoekers zijn een nieuwe methode op het spoor om uitzaaiende kankercellen een halt toe te roepen. Zo is het onderzoeksteam erachter gekomen dat kankercellen zich op een specifieke manier voortbewegen, vergelijkbaar met een roofdier die zoekt naar zijn prooi. En goedaardige cellen? Die doen dat niet.

Op de afbeelding is te zien hoe een kwaadaardige kankercel zich volgens het Lévy-patroon voortbeweegt. Afbeelding: Nature Communications

Lévy-beweging
Het gaat om de Lévy-beweging, een type beweging die bij veel organismen voorkomt. Hierbij worden lange verplaatsingen afgewisseld met kleine, diffuse bewegingen (een lange ruk, gevolgd door een verzameling kleine stapjes). Je kunt dit vergelijken met het zoeken naar kwijtgeraakte sleutels. Eerst zoek je je tas door. Als je ze daar niet kunt vinden, verplaats je je naar een nieuwe locatie, bijvoorbeeld een keukenla. Die voorzie je vervolgens opnieuw van een grondige inspectie. De Lévy-beweging lijkt vooral voor jagende roofdieren goed te werken, omdat het een gunstige tactiek is met een optimale balans tussen inspanning en zoekresultaat. Maar ook mensen, bacteriën en dus ook kankercellen bewegen volgens dit patroon.

Kankercellen
In de studie onderzochten de wetenschappers de Lévy-beweging bij kankercellen. Hiervoor gebruikten ze kleine microscoopplaatjes, waarin een minuscuul paadje was aangebracht. Vervolgens werd er een kankercel in geplaatst die zich alleen van links naar rechts kon bewegen. De onderzoekers observeerden de manoeuvres van zowel goed- als kwaadaardige borstkanker-, huidkanker- en prostaatkankercellen. En uit de bevindingen blijkt dat alleen de kwaadaardige cellen zich volgens het Lévy-patroon verplaatsten. De goedaardige cellen lieten alleen diffuse bewegingen zien.

Optimale strategie
Het gedrag van kankercellen werd ook in levende tumoren bestudeerd. Zo keken de onderzoekers naar zowel goed- als kwaadaardige cellen in de huid van een muis. Ook in deze situatie verplaatsten alleen de kwaadaardige kankercellen zich op de Lévy-manier. Deze cellen waren sneller en doelgerichter en lieten zich niet beïnvloeden door factoren uit de omgeving.

Blijkbaar is de Lévy-beweging de optimale strategie voor kwaadaardige kankercellen om snel en doelgericht nieuwe plekken in het lichaam te vinden die geschikt zijn voor tumorgroei. De onderzoekers gingen vervolgens op zoek naar methodes om dit te dwarsbomen. Hiervoor werden er twee eiwitten die samen moeten werken om een cel gericht voor te laten bewegen, uitgeschakeld. Zonder deze eiwitten veranderde de Lévy-beweging in de standaard diffuse beweging; de manier waarop goedaardige kankercellen zich verplaatsen. Wellicht dat deze methode in de toekomst uitzaaiingen kan voorkomen.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd