Ruimtetelescoop Hubble is er getuige van geweest hoe een planetoïde uit elkaar is gevallen. En dat is uniek: wetenschappers hebben al heel wat ijzige kometen uiteen zien vallen, maar een uit elkaar spattende ruimtesteen: dat zie je niet elke dag.
Het gaat om de planetoïde P/2013 R3. De planetoïde – die zich in de planetoïdengordel bevindt – begon vorig jaar al uit elkaar te vallen, maar nu zijn op de beelden duidelijk verschillende brokstukken te zien. De flinke ruimtesteen is in zeker tien stukjes uiteengevallen. De vier grootste brokstukken zijn meer dan 200 meter breed. Samen wegen de brokstukken naar schatting zo’n 200.000 ton. De brokstukken bewegen met een snelheid van zo’n 1,5 kilometer per uur uit elkaar.
Steen
“Dit is een steen,” benadrukt onderzoeker David Jewitt. “Dat we deze nu voor onze ogen uit elkaar zien vallen, is nogal verbazingwekkend.” Onderzoeker Jessica Agerwal onderschrijft dat. “Dit is echt heel bizar om te zien: we hebben zoiets nog nooit eerder gezien.”
Oorzaak
Wellicht vraagt u zich af hoe het komt dat deze enorme ruimtesteen uit elkaar valt. De onderzoekers hebben daar al wel ideeën over. Zo sluiten ze uit dat een botsing tussen P/2013 R3 en een ander hemellichaam de boosdoener is. Dan zouden de brokstukken zich veel sneller door de ruimte bewegen. Het is ook niet aannemelijk dat de planetoïde uit elkaar is gebarsten doordat ijs in het binnenste opwarmt en verdampt. Daarvoor is de planetoïde te koud. Er blijft dan ook maar één scenario over: de planetoïde valt uiteen doordat zonlicht ervoor zorgt dat de rotatiesnelheid van de ruimtesteen toeneemt. Door de middelpuntvliedende kracht worden stukjes van de ruimtesteen – die waarschijnlijk door botsingen tussen ruimtestenen tot stand is gekomen en dus uit losse componenten bestaat – losgetrokken.
Mogelijk zien we de resten van planetoïde in de toekomst nog eens van iets dichterbij. De restanten zullen hoogstwaarschijnlijk een rijke bron van meteoroïden vormen. De meeste ruimtestenen vallen uiteindelijk in de zon, maar een fractie ervan zou als meteoor acte de présence kunnen geven aan onze hemel.
