Nieuw onderzoek toont aan dat een nies vele malen verder reikt dan gedacht. Wanneer u niest, produceert u een gaswolk waarin de kleinste – mogelijk besmettelijke – deeltjes opvallend lang kunnen blijven hangen en grotere afstanden kunnen afleggen.
De onderzoekers lieten mensen hoesten en niesen en legden het allemaal op hele snelle camera’s vast. Ook voerden ze simulaties uit en lieten wiskundige modellen op de kwestie los.
Kleine versus grote druppels
Het onderzoek zet dingen die we over de nies dachten te weten, op losse schroeven. Zo gingen onderzoekers er bijvoorbeeld altijd vanuit dat grote druppels verder komen dan kleintjes. En dat zou inderdaad het geval zijn als de baan die elke druppel volgt los staat van de baan die andere druppels volgen. Maar zo werkt het niet. Een nies resulteert niet in deeltjes die elk hun eigen weg gaan, maar in deeltjes die de interactie met de gaswolk aangaan en hun baan daardoor beïnvloed zien worden. Op de beelden die de onderzoekers van niesende mensen maakten, is dat goed te zien. De druppels vliegen niet zomaar alle kanten op. In plaats daarvan ontstaat een wolkje dat doet denken aan een rookwolk die uit een schoorsteen komt zetten. “Als je de aanwezigheid van de gaswolk zou negeren, zou je schatten dat de grotere druppels verder komen dan de kleintjes en zeker enkele meters ver reizen,” stelt onderzoeker John Bush, verbonden aan het Massachusetts Institute of Technology. “Maar wij tonen aan dat er een circulatie in de wolk plaatsvindt: de kleinere druppels worden rondgeslingerd en dalen dus langzamer neer. Kleine druppels kunnen door die gaswolk dus over een veel grotere afstand gedragen worden, terwijl de grotere druppels uit de wolk vallen.”
Micrometers
Zo blijken druppels met een diameter van 100 micrometer (een miljoenste van een meter) vijf keer verder te kunnen reizen dan gedacht. Druppels met een diameter van tien micrometer schoppen het zelfs 200 keer verder. “Wanneer je hoest of niest dan zie je de druppels of je voelt ze als iemand anders over je heen niest. Maar je ziet de wolk, de onzichtbare gasfase niet. De invloed van die gaswolk reikt veel verder dan de individuele druppels.”
Het onderzoek heeft onder meer implicaties voor gebouwen met ventilatiesystemen. De studie toont namelijk aan dat deeltjes met een diameter van minder dan 50 micrometer vaak zo lang in de lucht blijven hangen dat ze voldoende tijd hebben om het plafond – waarin het ventilatiesysteem zit – te bereiken. “Besmetting middels het ventilatiesysteem vindt op een veel directere manier plaats dan we oorspronkelijk dachten,” stelt onderzoeker Lydia Bourouiba.
