Vatbaarheid voor beloning laat tiener meer risico’s nemen

Iedereen weet dat jongeren meer durven én doen als ze zich omringd weten door vrienden. Maar waarom de aanwezigheid van leeftijdgenoten die invloed heeft, was onduidelijk. Tot nu: wetenschappers hebben ontdekt dat jongeren in aanwezigheid van hun vrienden veel vatbaarder zijn voor de beloning die risicovol gedrag in de hersenen op kan leveren.

De wetenschappers verzamelden een aantal jongeren en volwassenen en lieten ze een racespel spelen. Terwijl de proefpersonen daarmee bezig waren, werden hun hersenen gescand.

Experiment
De proefpersonen moesten zo snel mogelijk het circuit afleggen, want hoe sneller ze waren, hoe meer geld ze kregen. Wanneer ze bij de verkeerslichten belandden werden ze – mede door de tijdsdruk – gedwongen om snel een keuze te maken: gingen ze nog snel even door oranje heen om vaart te behouden of stopten ze? In het eerste geval liepen ze de kans dat ze zouden botsen en een flinke vertraging op zouden lopen. In het laatste geval verloren ze gegarandeerd tijd: ze moesten wachten tot het weer groen werd.

Vrienden
Een deel van de proefpersonen wist dat vrienden toekeken hoe ze speelden. Anderen speelden zonder pottenkijkers. De wetenschappers concluderen dat het voor de volwassenen niet uitmaakte of ze alleen speelden of bekeken werden: hun gedrag bleef hetzelfde. Maar de jongeren gingen zich heel anders gedragen als hun vrienden erbij waren: ze namen veel meer risico’s.

WIST U DAT…

…tieners geprogrammeerd zijn om wild te doen?

Beloning
De hersenscans verklaren waarom. De jongeren die door hun vrienden gevolgd werden, vertoonden veel meer activiteit in het deel van de hersenen dat wordt geassocieerd met beloningen. De onderzoekers concluderen dan ook dat het risicovolle gedrag voortkomt uit het feit dat de jongeren meer gericht zijn op de beloning. “Als de aanwezigheid van de vrienden een afleiding was geweest voor de proefpersoon dan zou dat invloed hebben gehad op de executieve functies, maar dat hebben wij niet gezien,” stelt onderzoeker Jason Chein.

Belangrijk
Waarschijnlijk worden de proefpersonen gevoeliger voor beloningen als vrienden erbij zijn, omdat vrienden in dat stadium van het leven zo belangrijk zijn. “Omdat samenzijn met vrienden het beloningssysteem activeert, besteden jongeren meer aandacht aan mogelijke beloningen die volgen op risicovol gedrag,” concludeert onderzoeker Laurence Steinberg.

Chein hoopt dat de studie ervoor zorgt dat risicovol gedrag onder jongeren afneemt. “Te voorkomen risicovol gedrag – zoals comazuipen, roken en gevaarlijk rijgedrag – zijn de grootste bedreiging voor het welzijn van jonge mensen in geïndustrialiseerde landen.”

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd