Venusvliegenvanger telt de stappen van zijn prooi

De vleesetende plant komt al tellend tot het besluit om zijn bladeren te sluiten en een insect te verorberen. Dat blijkt uit nieuw onderzoek.

Wetenschappers observeerden de Venusvliegenvanger. Dit is een vleesetende plant die insecten nuttigt. Wanneer een insect op één van de bladeren van de Venusvliegenvanger landt, kunnen die bladeren dichtklappen. Het insect zit dan gevangen tussen de bladeren en er komt een stofje vrij dat de insecten verteert.

Een insect waagt zich op de bladeren van de Venusvliegenvanger. Afbeelding: Sönke Scherzer.
Een insect waagt zich op de bladeren van de Venusvliegenvanger. Afbeelding: Sönke Scherzer.
Tellen
De onderzoekers vroegen zich af hoe de Venusvliegenvanger tot het ‘besluit’ komt om zijn bladeren dicht te klappen. Ze besloten de proef op de som te nemen. Ze stimuleerden de voelhaartjes die op de bladeren van de Venusvliegenvanger te vinden zijn, zoals ook een insect dat doet wanneer deze op de vleesetende plant landt. Ze ontdekten dat één aanraking geen reden is voor de plant om de bladeren dicht te laten klappen. Na één aanraking staat de plant wel standby om in actie te komen, maar er gebeurt nog niets. Met een tweede aanraking sluiten de bladeren zich. Maar niet helemaal, dat gebeurt pas als het insect probeert te ontsnappen en daarbij keer op keer die voelhaartjes aanraakt. Als de plant in totaal vijf aanrakingen gedetecteerd heeft, beginnen de klieren aan de binnenzijde van de bladeren een goedje te produceren om de insect te verteren en de vrijkomende voedingsstoffen te transporteren.

Monitoren
“De vleesetende plant Dionaea muscipula, ook wel de Venusvliegenvanger genoemd, kan tellen hoe vaak deze aangeraakt wordt door een insect,” vertelt onderzoeker Rainer Hedrich. En zodra de val zich sluit, blijft de plant de bewegingen monitoren, omdat deze onder meer vertellen of de plant daadwerkelijk een insect (en geen steentje of een dood insect) heeft gevangen. Ook vertellen de bewegingen de plant hoe groot en dus voedzaam dat insect is.

Bewegingen tellen: het is een slimme tactiek, zo stelt Hedrich. Zo kan de plant immers voorkomen dat deze de bladeren voor niets sluit of voor niets stofjes produceert om een insect te verteren. “Het stelt de Venusvliegenvanger in staat om de kosten en baten van de jacht tegen elkaar af te wegen.”

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd