Verband tussen vulkaanerupties en lage temperaturen gevonden

vulkaan

Vijftien van de zestien koudste zomers tussen het jaar 500 voor Christus en 1.000 na Christus volgden na grote vulkanische erupties. Dit schrijven geologen in een nieuw paper in het wetenschappelijke vakblad Nature.

Wetenschappers hebben bijna 300 vulkanische uitbarstingen gedateerd op basis van sulfaten in ijskernen. Deze data legden ze naast temperatuurgegevens, met dank aan boomringen, die deze informatie opslaan.

Deeltjes
De koude zomers tussen 500 voor en 1000 na Christus werden volgens de onderzoekers veroorzaakt door vulkaanuitbarstingen. Tijdens die uitbarstingen, joegen vulkanen kleine deeltjes de lucht in. De deeltjes belandden in het bovenste deel van de atmosfeer en hielden daar het zonlicht tegen, waardoor de temperatuur op het oppervlak afnam.

Verkeerd gedateerd
“Met behulp van nieuwe gegevens zijn we in staat om aan te tonen dat grote vulkaanuitbarstingen in de tropen en op hogere breedtes de belangrijkste drijvende krachten achter variaties in het klimaat waren,” stelt onderzoeker Michael Sigl. Dat die link tussen vijftien koude zomers in de periode tussen 500 voor en 1000 na Christus en vulkaanuitbarstingen nooit eerder is gelegd, is goed te verklaren. Eerder werden ijskernen verkeerd gedateerd, waardoor het verband niet werd gezien.

Met die ontdekking vallen verschillende puzzelstukjes op z’n plek. “Er zijn veel geschreven bronnen uit het oude Babylonië of China over verkleurd of verzwakt zonlicht”, zegt auteur Francis Ludlow van het Yale Climate & Energy Institute. “De jaartallen komen overeen met grote erupties.” Ook komt er nu meer duidelijkheid over de uitzonderlijk koude zomers die het noordelijk halfrond tussen 536 en 550 plaagden en hoogstwaarschijnlijk tot mislukte oogsten en hongersnoden leidden. “Dankzij de nieuwe datering kunnen we nu stellen dat op hogere breedte op het noordelijk halfrond in 536 een enorme eruptie plaatsvond die gevolgd werd door een tweede grote eruptie in de tropen rond het jaar 540,” vertelt Ludlow. “Samen hadden deze erupties ernstige en langdurige gevolgen.”

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd