Verlies van natuur en cultuur gaan hand in hand

Als de natuur in diversiteit afneemt, dan gebeurt datzelfde met de cultuur in dat gebied. Dat is de opmerkelijke conclusie van een nieuw wetenschappelijk onderzoek.

De biodiversiteit loopt rap terug. Naar schatting verdwijnen jaarlijks 1000 keer meer soorten dan in het verleden het geval was. Ook de cultuur heeft het zwaar. Zo voorspellen experts dat tegen het eind van deze eeuw vijftig tot negentig procent van de talen wereldwijd verdwijnt. Het is lastig gebleken om die twee ontwikkelingen met elkaar in verband te brengen. Maar wetenschappers zijn er nu toch in geslaagd. Hun conclusie? Het verdwijnen van soorten hangt nauw samen met het verdwijnen van talen en een stukje cultuur.

Hotspot
“Wij voerden deze studie uit om meer te weten te komen over de mensen die in gebieden leven die belangrijk zijn voor het behoud van de biodiversiteit,” legt onderzoeker Larry Gorenflo uit. De wetenschappers bestudeerden de exacte locatie van meer dan 6900 talen. “We keken naar de gebieden die belangrijk zijn voor het behoud van de biodiversiteit en maten de diversiteit in talen in een poging de menselijke dimensie van deze regio’s beter te begrijpen.” Zo ontdekten ze dat gebieden met een grote biodiversiteit ook een grote diversiteit aan talen hebben. Zo’n zeventig procent van alle talen komt voor in gebieden met een grote diversiteit. Vaak zijn deze talen vrij uniek en komen ze slechts op één plaats voor en zijn ze dus ook kwetsbaar. Van de 3203 talen die op een biodiversiteitshotspot (een bedreigd gebied met grote biodiversiteit) werden aangetroffen, worden 1553 slechts door 10.000 mensen (of minder) gesproken.

WIST U DAT…

…archeologen onlangs een vergeten taal hebben herontdekt?

Verklaring
Een gebied met een grote biodiversiteit kent dus ook een grote diversiteit aan talen. Hoe kan dat? Dat weten de onderzoekers ook niet precies. Er zijn verschillende factoren die dat verband kunnen verklaren. Mogelijk is het zo dat de bewoners van deze gebieden uit meer bronnen kunnen putten (de biodiversiteit, een bron van voedsel, is groot) en daardoor minder met andere groepen in botsing komen. Hierdoor konden ze hun eigen cultuur en taal ontwikkelen. Het is ook mogelijk dat de inheemse bevolking de biodiversiteit beschermt en dat – wanneer de cultuur en mensen verdwijnen – de biodiversiteit daar ook onder lijdt. “Hoewel verschillende processen mogelijk hebben geleid tot verschillende talen, culturen en soorten in verschillende gebieden, lijken vergelijkbare krachten nu het uitsterven van soorten en het verdwijnen van culturen en talen te veroorzaken,” zo schrijven de onderzoekers in het blad Proceedings of the National Academy of Sciences. “In veel gevallen lijken omstandigheden die soorten laten verdwijnen, ook talen te laten verdwijnen,” concludeert Gorenflo. Het is niet ondenkbaar dat wanneer culturen en talen verdwijnen ook de biodiversiteit nog sneller afneemt. In die talen en culturen zit namelijk vaak veel kennis opgeslagen over de omgeving van dat volk. Wanneer de cultuur en taal verdwijnt, gaat ook die kennis verloren.

Uit het onderzoek blijkt bovendien dat maatregelen die getroffen worden om de biodiversiteit op peil te houden, ook culturen goed doen. Beschermende maatregelen kunnen zeker één of twee talen in datzelfde gebied redden, zo stellen de onderzoekers. Organisaties die zich nu inzetten om dier- en plantensoorten te redden en organisaties die zich bekommeren om inheemse volken met hun bijzondere taal en cultuur zouden dan ook eigenlijk hun krachten moeten bundelen.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd