Een mysterieuze ontstekingsziekte onder kinderen houdt de gemoederen bezig. Is er een verband met corona? En moeten ouders zich zorgen maken?
Begin deze maand trokken kinderartsen aan de bel. In verschillende landen ontwikkelden kinderen die vanwege een corona-infectie op de IC waren beland ernstige en ongebruikelijke symptomen. “Denk aan aanhoudende koorts, buikpijn, een laag zuurstofniveau, huiduitslag en oogontsteking,” zo vertelt dr. Angus Stock, verbonden aan het Walter and Eliza Hall Institute in Australië, aan Scientias.nl. “Nader onderzoek wees bovendien uit dat veel van deze kinderen ontstekingen in het hart ontwikkelden. Deze symptomen doen denken aan wat we zien tijdens de zeldzame kinderziekte die ook wel de ziekte van Kawasaki wordt genoemd.”
Over Kawasaki
“Deze ziekte treft normaal gesproken kinderen die tussen de 0 en 5 jaar oud zijn en gaat gepaard met symptomen zoals aanhoudende koorts, uitslag, oogontsteking, prikkelbaarheid, opgezwollen lymfeklieren en veranderingen in de mond (met name een zogenoemde ‘aardbeientong’). Sommige kinderen met Kawasaki ontwikkelen ook ontstekingen aan het hart, die gekenmerkt worden door een ontsteking van de kransslagaders. Die overlap in veel (maar niet alle) symptomen, heeft ertoe geleid dat velen speculeren dat COVID-19 ertoe heeft geleid dat deze kinderen de ziekte van Kawasaki ontwikkelden.”
Verband
Of er daadwerkelijk een verband is tussen de Kawasaki-achtige verschijnselen en het nieuwe coronavirus SARS-CoV-2 is in dit stadium echter niet met zekerheid te zeggen. “Het verband tussen COVID-19 en de ziekte van Kawasaki werd gelegd, omdat sommige (maar niet alle) kinderen die Kawasaki-achtige symptomen vertoonden, ook geïnfecteerd waren door het nieuwe coronavirus,” legt Stock uit. Er is echter veel meer onderzoek nodig om vast te kunnen stellen dat SARS-CoV-2 één van de virussen is die deze gevaarlijke ontstekingsziekte kan triggeren.
Mysterieus
Wat daarbij niet bepaald helpt, is dat de ziekte van Kawasaki vandaag de dag ook nog behoorlijk wat geheimen voor ons heeft. Dat heeft deels te maken met het feit dat de ziekte vrij weinig voorkomt. “Zeker in Europese landen zoals Nederland,” stelt Stock. “Voorafgaand aan deze pandemie ontwikkelden rond de 5 op de 100.000 kinderen de ziekte van Kawasaki. Dat betekent dat je in Nederland misschien 60 tot 100 gevallen per jaar tegenkomt.” Daarnaast is het lastig gebleken om grip te krijgen op de oorzaken van Kawasaki. “Onderzoekers proberen al vijftig jaar vast te stellen wat de exacte oorzaken van de ziekte van Kawasaki zijn,” aldus Stock, die onder meer onderzoek doet naar immunotherapieën gericht op de ziekte van Kawasaki. “Dat komt deels doordat de ziekte mogelijk door heel veel bacteriën en virussen (waaronder dus wellicht SARS-CoV-2) getriggerd kan worden.” Wat de situatie nog complexer maakt, is dat ook de genen van invloed zijn op de kans dat een kind de ziekte van Kawasaki ontwikkelt. Het betekent dat zelfs als het nieuwe coronavirus de ziekte van Kawasaki zou triggeren, slechts een fractie van de kinderen die het virus oplopen ook de ziekte van Kawasaki zou ontwikkelen. Dat alles maakt onderzoek doen naar een eventueel verband tussen de ziekte van Kawasaki en het nieuwe coronavirus er allesbehalve gemakkelijker op. “Om een verband vast te kunnen stellen, is het van cruciaal belang om te evalueren of kinderen die geïnfecteerd worden door het coronavirus ook Kawasaki-achtige symptomen ontwikkelen en vice versa,” aldus Stock.
Van de VS tot Nederland
In de VS zijn inmiddels enkele kinderen die met het nieuwe coronavirus geïnfecteerd waren én Kawasaki-achtige symptomen vertoonden, overleden. En ook in andere landen – waaronder Nederland en Groot-Brittannië – zijn kinderen met vergelijkbare symptomen in het ziekenhuis opgenomen. Soms testten ze positief op het coronavirus. Maar soms ook niet. Dat laatste geldt bijvoorbeeld voor de Nederlandse patiëntjes. En zo is het lastig om grip te krijgen op een eventueel verband tussen deze ontstekingsziekte en het nieuwe coronavirus.
Berichten over jonge coronapatiëntjes die deze soms fatale ontstekingsziekte ontwikkelen, lijken te tornen aan het idee dat gezonde kinderen weinig te vrezen hebben van het nieuwe coronavirus. Maar er is dus echt meer onderzoek nodig om een verband te kunnen bevestigen. De resultaten daarvan kunnen nog wel even op zich laten wachten. In de tussentijd kiezen steeds meer landen – waaronder ook Nederland – ervoor om de scholen geleidelijk aan weer te openen. Is dat in het licht van de mysterieuze kinderziekte wel een goed idee? We vroegen het Stock. “Het mogelijke verband tussen COVID-19 en de ziekte van Kawasaki is met name van belang voor de diagnose en behandeling van deze zieke kinderen,” stelt hij. “En als er een verband blijkt te zijn, is het waarschijnlijk zo dat slechts een kleine fractie van de kinderen die het nieuwe coronavirus oplopen ook Kawasaki-achtige symptomen ontwikkelen. De kans dat kinderen Kawasaki-achtige symptomen krijgen, is waarschijnlijk dus heel klein en zou de heropening van de scholen dan ook niet in de weg moeten staan.”
De Wereldgezondheidsorganisatie gaf eind april aan onderzoek te doen naar een mogelijk verband tussen COVID-19 en de Kawasaki-achtige symptomen. En kinderartsen worden opgeroepen alert te zijn op deze symptomen en ze te onderzoeken en melden. Hopelijk kan er zo meer grip worden gekregen op de oorzaken en frequentie ervan. Maar ook de WHO benadrukt dat het nog te vroeg is om een verband te leggen tussen het nieuwe coronavirus en de Kawasaki-achtige symptomen en dat deze ernstige symptomen bij kinderen tot op heden zeer zeldzaam zijn en de corona-infectie bij het leeuwendeel van de kinderen mild verloopt.
