Voor het eerst gemeten hoelang een dag op een exoplaneet duurt

beta pictoris b

Vindt u 24 uur per dag weinig? Maar goed dat u niet op Bèta Pictoris b woont. Daar duren dagen namelijk maar acht uur. Dat blijkt uit een onderzoek waarin wetenschappers voor het eerst de rotatiesnelheid van een exoplaneet vaststelden.

Astronomen observeerden de planeet met behulp van ESO’s Very Large Telescope (VLT) en stelden de snelheid van de evenaar van de planeet vast. Die evenaar blijkt een snelheid van 100.000 kilometer per uur te hebben. Ter vergelijking: de evenaar van de aarde beweegt met nog geen 1700 kilometer per uur. Bèta Pictoris b is meer dan zestien keer zo groot als onze aarde en heeft drieduizend keer zoveel massa. Een dag op de planeet duurt maar acht uur.

Licht
“We hebben de golflengten van de straling die de planeet uitzendt tot op een duizendste procent nauwkeurig gemeten, wat de metingen gevoelig maakt voor de dopplereffecten die de snelheid van licht-uitzendende objecten kunnen openbaren,” vertelt onderzoeker Ignas Snellen. “Met behulp van deze techniek hebben we ontdekt dat de verschillende delen van het planeetoppervlak met verschillende snelheden naar ons toe of van ons af bewegen, wat alleen maar kan betekenen dat de planeet om zijn as draait.”

Zwaarder is sneller
Het is voor het eerst dat onderzoekers de rotatiesnelheid van een exoplaneet exact hebben vastgesteld. “Het is onbekend waarom de ene planeet sneller roteert dan de andere,” vertelt onderzoeker Remco de Kok. “Maar deze ene meting van de rotatie van een exoplaneet is in overeenstemming met de trend die we in ons zonnestelsel zien: de zwaardere planeten roteren sneller. Dit moet een universeel gevolg zijn van de manier waarop planeten ontstaan.”

De rotatiesnelheden van planeten in ons zonnestelsel en Bèta Pictoris b, afgezet tegen hun massa. De grafiek laat duidelijk zien dat planeten naarmate ze zwaarder worden ook sneller gaan draaien. Afbeelding: ESO / I. Snellen (Leiden University).
De rotatiesnelheden van planeten in ons zonnestelsel en Bèta Pictoris b, afgezet tegen hun massa. De grafiek laat duidelijk zien dat planeten naarmate ze zwaarder worden ook sneller gaan draaien. Afbeelding: ESO / I. Snellen (Leiden University).

Bèta Pictoris b bevindt zich op ongeveer 63 lichtjaar van de aarde. De afstand tussen de planeet en zijn ster is ongeveer acht keer zo groot als de afstand tussen de aarde en de zon. Bèta Pictoris b is 20 miljoen jaar oud. Daarmee is het een heel jonge planeet (de aarde is 4,5 miljard jaar oud). Naarmate Bèta Pictoris b ouder wordt, zal deze ook afkoelen en krimpen. Naar verwachting gaat de exoplaneet dan nog sneller roteren.

Bronmateriaal

"Daglengte van exoplaneet voor het eerst gemeten" - ESO.org
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door ESO / L. Calçada / N. Risinger.

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd