‘Onze voorouders verlieten Afrika als klimaatvluchtelingen’

Zo’n 60.000 jaar geleden zou Afrika opeens heel droog zijn geworden.

Genetisch onderzoek wijst erop dat onze voorouders tussen 70.000 en 55.000 jaar geleden Afrika verlieten en Eurazië binnengingen. Grote vraag is natuurlijk: waarom lieten mensen Afrika achter zich? “Het is altijd de vraag geweest of klimaatverandering van invloed was op het moment waarop onze soort Afrika verliet,” vertelt onderzoeker Jessica Tierney. En het antwoord is: ja, aldus nieuw onderzoek. “Onze data suggereert dat op het moment dat de meeste van onze soortgenoten Afrika verlieten, het droog en niet nat was in noordoost-Afrika.”

Aftakeling
Zo’n 70.000 jaar geleden zou het klimaat in Noord-Afrika zijn omgeslagen. Een vochtig klimaat maakte plaats voor een klimaat dat nog droger is dan nu in Noord-Afrika het geval is. Ook werd het gebied veel kouder, zo schrijven onderzoekers in het blad Geology. “Onze gegevens vertellen dat de migratie op gang komt na een grote verandering in de omgeving. Misschien gingen mensen weg omdat hun gebied aftakelde.”

Afbeelding: Google Maps.
Golf van Aden
De onderzoekers trekken die conclusie op basis van sedimentkernen, afkomstig uit de Golf van Aden (zie afbeelding hiernaast). Eén van die sedimentkernen bevatte sedimenten die tot wel 200.000 jaar oud waren. Door het organisch materiaal in die sedimentkernen te bestuderen, konden onderzoekers vaststellen hoe de temperatuur en hoeveelheid neerslag zich over een lange periode ontwikkeld had. Zo zaten in de sedimentkern bijvoorbeeld alkenonen, chemische stofjes die door algen worden gemaakt. De samenstelling van die chemische stofjes is afhankelijk van de temperatuur en zo kunnen die chemische stoffen dus verraden hoe de temperatuur door de tijd heen veranderde. En door te kijken naar blaadjes die vanaf het land in zee zijn gewaaid en in de sedimentlagen zijn opgenomen, konden onderzoekers weer fluctuaties in de hoeveelheid neerslag in het gebied detecteren.

Andere studies
Het idee dat het noordoostelijke deel van Afrika zo’n 60.000 jaar geleden heel droog was, wordt mede onderbouwd door andere studies. Bijvoorbeeld onderzoeken die het regionale klimaat in die tijd reconstrueerden aan de hand van sedimenten uit grotten in Israël en het oostelijke deel van de Middellandse Zee. De resultaten van die studies suggereren dat het overal in noordoost-Afrika droog was.

“Onze belangrijkste conclusie is simpel,” denkt Tierney. “Wij denken dat het droog was toen mensen Afrika verlieten en naar een ander deel van de wereld gingen en dat de overgang van een groene Sahara naar een droge Sahara de reden was dat mensen weggingen.”

Bronmateriaal

"Ancient Humans Left Africa to Escape Drying Climate" - University of Arizona

Afbeelding bovenaan dit artikel: veronica111886 / Pixabay

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd