Waarom doodden deze twee leeuwen tientallen mensen?

In 1898 vonden tientallen mensen de dood in de bekken van deze twee leeuwen. Grote vraag is nog altijd: waarom?

Tussen maart en december 1898 grepen de twee leeuwen – ook wel Tsavo Man-Eaters genoemd – tientallen bouwvakkers die werkten aan het spoor in Tsavo (Kenia). Eind 1898 weet luitenant-kolonel John Patterson de twee leeuwen te stoppen: hij schiet ze dood.

Nieuwe inzichten
Vandaag de dag – meer dan 100 jaar nadat de leeuwen hun slachtoffers maakten – is nog altijd onduidelijk waarom de leeuwen zoveel mensen doodden. Maar een nieuw onderzoek brengt daar verandering in. Met behulp van de nieuwste technologieën hebben onderzoekers de resten van de leeuwen – die in het Field Museum huizen – bestudeerd. En het levert verrassende inzichten op.

35 slachtoffers

Lang was niet helemaal duidelijk hoeveel mensen door de leeuwen werden opgegeten. Onderzoek wees in 2011 uit dat de leeuwen zeker van 35 mensen aten. De ene leeuw zou elf mensen hebben buitgemaakt. De andere zou van 24 mensen hebben gegeten.

Slijtage
Lang werd gedacht dat de leeuwen op mensen joegen, omdat ze wanhopig waren. Hun leefgebied had te maken met twee jaar durende droogte. En een virusepidemie had het aantal prooien flink uitgedund. Dus was het niet zo gek dat sommige onderzoekers dachten dat een gebrek aan prooien de leeuwen op het idee bracht om mensen te grijpen. Maar nieuw onderzoek veegt die hypothese van tafel. En wel op basis van de tanden van de leeuwen. Deze tanden getuigen er namelijk niet van dat de leeuwen op botten knaagden en deze opaten. Blijkbaar was er dus toch voldoende voedsel voorhanden (anders hadden de leeuwen wel complete karkassen, dus inclusief botten, gegeten). “De microscopische slijtage van de tanden is minder complex dan bij een dier dat veel botten eet, zoals een hyena,” stelt onderzoeker Larisa DeSantis. “De slijtage lijkt meer op de slijtage die je aantreft bij een leeuw in de dierentuin.”

Patterson met één van de twee leeuwen die hij eind 1898 doodschoot. Afbeelding: The Field Museum.

Slecht gebit
Maar waarom gingen de leeuwen dan op mensen jagen? Voor een antwoord op die vraag moeten we ons opnieuw tot het gebit van de leeuwen wenden, denken de onderzoekers. Want hoewel dat gebit niet getuigt van slijtage als resultaat van het geknaag op botten, zijn de tanden van beide leeuwen niet in perfecte staat. De leeuw die de meeste mensen doodde, had bijvoorbeeld een abces nabij de wortel van zijn hoektand. Het moet een pijnlijke infectie zijn geweest die het jagen op andere dieren – zoals zebra’s – lastig, zoniet onmogelijk maakte. “Leeuwen gebruiken normaal gesproken hun kaken om prooien zoals zebra’s en buffels te pakken en te verstikken,” legt onderzoeker Bruce Patterson uit. Met zijn abces kon de leeuw tegenstribbelend grote prooien waarschijnlijk niet de baas. “Mensen zijn veel gemakkelijker te vangen.” De tanden en kaken van de andere leeuw waren er iets beter aan toe. Onderzoek wijst dan ook uit dat deze leeuw veel meer zebra’s en buffels en veel minder mensen verorberde dan de leeuw met het abces.

Verhongeren
Dat de leeuwen de mensen die ze grepen niet compleet – dus met botten – verorberden, kunnen de onderzoekers niet helemaal verklaren. Mogelijk lukte dat niet door gebitsproblemen. Een andere optie is dat zij de kans niet kregen, omdat de lichamen van de slachtoffers bij het invallen van de dageraad al snel door hun collega’s werden geborgen. Hoe dan ook: de onderzoekers denken dat de gebitsproblemen van de leeuw een grote rol speelden in zijn opmerkelijke gedrag. “Het komt zelden voor dat leeuwen mensen aanvallen, maar wanneer het gebeurt, is het een catastrofe,” stelt Patterson. “Wanneer een groot, gevaarlijk roofdier onbekwaam wordt, dreigt dit soort gedrag: geen enkel dier zal toestaan dat het verhongert als er een andere optie is.”

De onderzoekers sluiten dan ook zeker niet uit dat soortgenoten van de Tsavo Man-Eaters in de toekomst opnieuw tot zoiets in staat zijn. “Vandaag de dag jagen leeuwen zelden op mensen, maar als de menselijke bevolking blijft groeien en het aantal prooisoorten afneemt, kan het jagen op mensen voor veel leeuwen een interessante optie worden,” denkt DeSantis.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd