Waarom eten we meer als we een voller bord voorgeschoteld krijgen?

Ook al heb je genoeg gehad, vaak blijf je eten totdat het bord leeg is. Maar waarom?

Ondertussen is al uit meerdere onderzoeken gebleken dat mensen meer eten als ze grotere porties voorgeschoteld krijgen. Een interessant fenomeen. We blijven dus maar eten terwijl we eigenlijk al genoeg hebben gehad. Wat hier precies aan ten grondslag ligt, weten we niet precies. Al doen onderzoekers in een nieuwe studie een verwoede poging om een antwoord te vinden op die prangende vraag.

Lunch
In de nieuwe studie verzorgden de onderzoekers gedurende een maand, eenmaal per week, de lunch voor 44 mannen en vrouwen. Wat er op het menu stond? Een heerlijke macaroni met kaas. De grootte van de portie macaroni verschilde wekelijks. Zo kregen ze in willekeurige volgorde een bord van 400 gram, 500 gram, 600 gram en 700 gram voorgeschoteld. De onderzoekers filmden elke maaltijd en keken goed naar de snelheid waarmee het eten naar binnen werd geschoven én de grote van elke hap.

De verschillende porties die de deelnemers voorgeschoteld kregen. Afbeelding: Laboratory for the Study of Human Ingestive Behavior, The Pennsylvania State University

De onderzoekers komen tot de ontdekking dat mensen inderdaad meer eten als ze een voller bord voorgeschoteld krijgen. Zo blijken de deelnemers gemiddeld 43 procent meer te eten wanneer de portiegrootte van een maaltijd met 75 procent toeneemt. Maar dat is niet het enige. Zo blijkt dat mensen die meer eten, ook vaker grotere happen nemen én sneller eten.

Grote happen
Het betekent dat we dus niet alleen een vol bord leegeten, het nemen van grotere happen en sneller eten kan er tevens voor zorgen dat we meer voedsel naar binnen schuiven. Maar waarom? “Wanneer eten in ons mond komt, worden er signalen afgegeven aan onze darmen en hersenen die ertoe leiden dat we stoppen met eten,” legt onderzoeker Paige Cunningham in een interview met Scientias.nl uit. “Hoe langer voedsel dus in de mond blijft, hoe eerder deze signalen ervoor zorgen dat we stoppen met eten. Wanneer we echter grote happen nemen of sneller eten, brengt het voedsel minder tijd door in onze mond. Het betekent dat we dus meer kunnen eten voordat die signalen ons vertellen dat we moeten stoppen.”

Verklaring
Terug naar de hoofdvraag. Want waarom eten we meer als we een grotere portie voorgeschoteld krijgen? “Er zijn inderdaad genoeg mensen die altijd hun bord leeg eten,” vertelt Cunningham. “Dit kan gedeeltelijk te maken hebben met de manier waarop we zijn opgevoed. Maar het kan ook te wijten zijn aan voedselonzekerheid of het feit dat sommige mensen voedselverspilling willen voorkomen. Er is eigenlijk niet slechts één reden aan te wijzen. Er zijn een aantal verschillende factoren die eraan bijdragen. En we zijn nog aan het bestuderen welke factoren er nog meer mee te maken kunnen hebben.”

Het inschatten van een portie voedsel hangt overigens ook nauw samen met de wijze waarop het voedsel gepresenteerd wordt, zo bleek uit eerder onderzoek. Wanneer een plak cake op een groot bord ligt, lijkt deze kleiner dan wanneer diezelfde plak cake op een klein bordje pronkt. Het resultaat: van grote borden eten we meer (omdat het voedsel kleiner lijkt) dan van kleine borden. Soms heeft teveel eten trouwens ook te maken met onoplettendheid. Wanneer je bijvoorbeeld lekker een avondje voor de buis zit, kan het gebeuren dat de zak chips opeens leeg is. Je eet in dat geval de inhoud van de zak gedachteloos op.

Volgens de onderzoeker is meer inzicht in dit fenomeen heel belangrijk. Want op die manier kunnen we ook beter begrijpen wat er precies bijdraagt aan overeten. “Zowel sneller eten als grotere happen nemen kunnen ervoor zorgen dat we meer eten, wat weer kan leiden tot obesitas,” legt Cunningham uit. “Deze eigenschappen zijn interessant, omdat ze kneedbaar zijn. Mensen kunnen de snelheid en de grootte van de happen veranderen. En op die manier kun je jezelf dus ook aanleren om minder eten.”

Advies
Het betekent dat de bevindingen uit de studie bijdragen aan ons begrip over hoe we overeten kunnen verminderen en dus ook het aantal mensen dat aan overgewicht lijdt, kunnen terugdringen. “Toen we de proefpersonen 75 procent meer voedsel voorschotelden, aten ze 43 procent meer,” zegt Cunningham. “Op basis van deze bevindingen adviseren we om je bewust te zijn van de portiegrootte. Bovendien kun je langzamer eten en kleinere hapjes nemen. Een andere manier om overeten te voorkomen, is door voedingsmiddelen te kiezen die minder calorieën per gram bevatten. Op die manier eet je dus dezelfde, vullende porties, maar dan met minder calorieën.”

De onderzoekers zijn van plan hun onderzoek in de toekomst verder uit te breiden. In de huidige studie kregen de deelnemers namelijk een vrij eenzijdige maaltijd voorgeschoteld. In vervolgonderzoek is het team van plan om proefpersonen een langere, complexere maaltijd met een verscheidenheid aan etenswaar, texturen en smaken te serveren en te kijken wat daarvan het effect is.

Bronmateriaal

"Trying not to overeat? How you eat matters" - American Society for Nutrition (via EurekAlert)

Interview met Paige Cunningham

Afbeelding bovenaan dit artikel: mohamed Hassan via Pixabay

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd