Dat is de vraag die velen – na de afgebroken lancering van vorige week – bezighoudt.
Het was even schrikken vorige week toen een bemand Sojoez-ruimtevaartuig kort na de lancering in de problemen kwam en de lancering moest worden afgebroken. Gelukkig werd al snel duidelijk dat de twee astronauten aan boord van het ruimtevaartuig – de Amerikaanse Nick Hague en Russische Alexey Ovchinin – veilig waren geland. Ze hebben niets aan hun spannende avontuur overgehouden.
Vragen
Zodra dat duidelijk was, rees echter al snel een nieuwe vraag: hoe moet het nu verder? Want de Sojoez is op dit moment het enige ruimtevaartuig dat mensen van en naar het ISS kan brengen. En hoewel de twee astronauten veilig op aarde zijn geland, zitten er nog een paar in het ISS die over een paar maanden terug naar de aarde moeten worden gebracht. Gaat het lukken om die astronauten te vervoeren? En durven de Amerikanen en Russen het aan om een nieuwe bemanning naar het ISS te sturen? Of lopen we het risico dat het ISS straks onbemand is?
Eerste resultaten
Het onderzoek naar de problemen die tijdens de lancering ontstonden, is in volle gang. De Russen hebben een staatscommissie aangesteld die de zaak uitzoekt. En NASA-baas Jim Bridenstine heeft in een korte verklaring laten weten dat er wel schot zit in het onderzoek. “We hebben een goed idee van wat er is gebeurd, maar we willen uitzoeken waarom het is gebeurd.” De eerste resultaten zouden we dit weekend al mogen verwachten.
Schema
Zodra bekend is wat er precies is misgegaan, zal ook spoedig duidelijk worden welke impact dit heeft op het ruimtevaartprogramma van de VS en Rusland. Op dit moment willen beide landen niet te veel op de zaken vooruit lopen. “Ik verwacht dat we weer met een Sojoez gaan vliegen,” aldus Bridenstine. “En ik heb op dit moment geen reden om aan te nemen dat het niet volgens schema gaat gebeuren.” De eerstvolgende vluchten met een Sojoez-ruimtevaartuig staan gepland voor december. Halverwege die maand zouden enkele astronauten die nu in het ISS aan het werk zijn, terug moeten keren naar de aarde. Zij zouden daarbij gebruik kunnen maken van de Sojoez die eerder dit jaar gelanceerd werd en nog altijd aan het ISS gekoppeld zit. Deze Sojoez heeft echter een bepaalde ‘houdbaarheidsdatum’: de Russen gebruiken deze liever niet meer als deze meer dan 200 dagen rond de aarde heeft gecirkeld. Het zou betekenen dat deze eigenlijk echt in december terug moet vliegen. Ondertussen staat er in december ook een vlucht vanaf de aarde gepland: een Sojoez zou drie astronauten – een Amerikaan, Canadees en Rus – bij het ruimtestation moeten afleveren.
I fully anticipate that @NASA_Astronauts will fly again on the Soyuz spacecraft. pic.twitter.com/Ep48ZtZV9q
— Jim Bridenstine (@JimBridenstine) 14 oktober 2018
Commerciële partners
Er is dus sprake van een behoorlijk strakke planning. Grote vraag is of het onderzoek de Amerikanen en Russen straks voldoende vertrouwen in de Sojoez geeft om deze weer in te zetten voor het vervoeren van astronauten. Tegelijkertijd zijn er zoals gezegd niet veel andere opties als het om bemande vluchten gaat. Lang hadden zowel de Russen als de Amerikanen een ruimtevaartuig dat ingezet kon worden voor het bemannen van het ISS. Maar de Amerikaanse Spaceshuttle maakte in 2011 zijn laatste vlucht en NASA knutselt nog altijd aan een opvolger – die eigenlijk gebouwd wordt met het oog op verre ruimtereizen naar Mars en planetoïden. Voor de bemanning van het ISS zijn we momenteel dus volledig afhankelijk van de Russen en hun Sojoez. Dat gaat op korte termijn wel veranderen: de ruimtebedrijven SpaceX en Boeijng – eerstgenoemde levert nu al regelmatig voorraden af bij het ISS – maken zich momenteel op voor de eerste bemande vluchten naar het ruimtestation. Deze vluchten moeten echter eerst nog vooraf worden gegaan door demonstratievluchten. En als die goed verlopen, zal een bemande missie er pas op zijn vroegst halverwege 2019 inzitten. Het naar voren halen van die commerciële missies lijkt – als dat al mogelijk is – op dit moment niet aan de orde te zijn: NASA houdt de hoop gevestigd op de Russische Sojoez.
Het vertrouwen dat men in de Sojoez heeft, lijkt – ondanks de problemen van vorige week – gerechtvaardigd. De Sojoez vliegt al meer dan vijftig jaar en wordt gezien als de veiligste, meest beproefde en langst ontwikkelde manier om mensen in een baan rond de aarde te brengen. Dat beide astronauten de problemen van vorige week overleefden, getuigt in zekere zin ook van de klasse van de Sojoez: de reddingssystemen deden wat ze moesten doen en de astronauten landden veilig op aarde. Als het aan Dmitry Rogozin – baas van de Russische ruimtevaartorganisatie – ligt, kiest de Sojoez na gedegen onderzoek dan ook zo snel mogelijk weer het luchtruim. En de nog nauwelijks van de schrik bekomen astronauten Hague en Ovchinin hoeven wat hem betreft niet toe te kijken: ze kunnen in het voorjaar van 2019 wellicht weer mee.
