Astronomen hebben sterk bewijs gevonden dat het supermassieve zwarte gat in het centrum van de Melkweg niet altijd de ideale schoonzoon was. Zes miljoen jaar geleden – kosmische gezien redelijk recent – was het zwarte gat een briesende leeuw.
Het zwarte gat in het centrum van ons sterrenstelsel is een zogenoemde slechte eter in vergelijking met andere supermassieve zwarte gaten. Naar schatting absorbeert het punt in de ruimtetijd slechts één grote planetoïde per dag.
Winterslaap
Maar nu blijkt dat het zwarte gat Sagittarius A* waarschijnlijk een winterslaap houdt. Zes miljoen jaar geleden was het object juist zeer actief en blies het zwarte gat heet gas om zich heen, waardoor er een leegte in het centrum van de Melkweg ontstond. Dit verklaart waarom onze Melkweg veel materie lijkt te missen.
Missende materie
Metingen tonen aan dat onze Melkweg even zwaar weegt als één tot twee biljoen zonnen bij elkaar. Donkere materie is goed voor vijfzesde van dit gewicht, terwijl het overige deel bestaat uit normale materie (150-300 miljard zonnen). Als wetenschappers alle sterren, stof en gas ‘wegen’, dan komen ze op een gewicht van 65 miljard zonnen. De rest van de normale materie lijkt te missen.
Een internationaal team van wetenschappers beweert dat het zwarte gat verantwoordelijk is voor het missende deel. Uit observaties en computermodellen blijkt dat het supermassieve zwarte gat heet gas heeft geproduceerd met een totaalgewicht van 130 miljard zonnen. Mogelijk bevindt dit gas zich dicht rondom het zwarte gat. Astronomen hebben het gas tot nu toe niet gespot, omdat het te heet is om gezien te worden.
De actieve periode duurde in totaal vier tot acht miljoen jaar. In deze periode zijn er nabij het galactische centrum veel nieuwe sterren gevormd. Het nadeel is dat Sagittarius A* door het hete gas veel materie bij zich weg heeft geduwd, waardoor er nu weinig voedsel beschikbaar is en er dus sprake is van een verplichte winterslaap.
Toekomstige röntgenmissies
Schuilt er inderdaad een flinke hoeveelheid heet gas in het centrum van de Melkweg, dat te zwak en te heet is om gezien te worden? Toekomstige röntenmissies moeten antwoord geven op deze belangrijke vraag en de grote bel in het centrum van de Melkweg in kaart brengen. De hoop van de wetenschappers is gevestigd op ESA’s Athena röntgenobservatorium, maar die wordt pas in 2028 gelanceerd.
