WASP-12b: een duistere exoplaneet die verscheurd wordt door zijn moederster

De komende weken reizen we naar de meest bijzondere exoplaneten. Vandaag: WASP-12b, een exoplaneet die over zo’n drie miljoen jaar door zijn moederster verorberd zal worden.

De in 2008 ontdekte exoplaneet bevindt zich zo dicht bij de moederster dat deze er door uiteen getrokken wordt. En recent onderzoek wijst uit dat de dagen van WASP-12b geteld zijn.

Dichtbij
WASP-12b bevindt zich op zo’n 600 lichtjaar afstand en heeft slechts 1,1 dag nodig om een rondje om zijn moederster te voltooien. De geringe omlooptijd is natuurlijk het resultaat van het feit dat de twee zich heel dicht bij elkaar bevinden; WASP-12b is slechts 3,2 miljoen kilometer van WASP-12 verwijderd (even ter vergelijking: de afstand tussen de aarde en de zon bedraagt gemiddeld zo’n 149,6 miljoen kilometer).

Eivorm
Die geringe afstand tussen WASP-12b en de moederster resulteert echter niet alleen in een geringe omlooptijd, maar zorgt er ook voor dat WASP-12b te maken heeft met intense getijdenkrachten. Hier op aarde kennen we die – in mindere mate – ook; ze zorgen ervoor dat het twee keer per dag eb en twee keer per dag vloed wordt. Op WASP-12b zorgen diezelfde, maar door de geringe afstand tot de moederster, veel extremere getijdenkrachten ervoor dat de planeet in een soort eivorm wordt getrokken.

Opgezwollen
En dat niet alleen; de vervorming van de planeet resulteert in het binnenste van deze planeet in frictie. En die frictie brengt weer warmte voort, waardoor de planeet flink is opgezwollen. De planeet is inmiddels zo opgeblazen dat deze er niet langer in slaagt om de buitenste regionen van zijn atmosfeer – waar de nabije ster flink aan trekt – bij zich te houden. WASP-12b verliest dan ook heel veel materie. De ster neemt die materie niet direct op. In plaats daarvan wordt het material opgenomen in een schijf rond de ster, van waaruit het spiraalsgewijs naar de ster toe valt.

Ondergang
Ook WASP-12b beweegt ondertussen langzaam naar de ster toe, zo is uit recent onderzoek gebleken. En afgaand op de snelheid waarmee de planeet dat doet, gaan onderzoekers ervan uit dat deze niet heel lang meer heeft. Mogelijk wordt WASP-12b over een schamele drie miljoen jaar al door de moederster verorberd.

Donker
Daarmee gaat een bijzondere exoplaneet verloren. Want WASP-12b staat ook te boek als één van de donkerste exoplaneten die tot op heden is ontdekt. Waarnemingen van ruimtetelescoop Hubble hebben uitgewezen dat WASP-12b bijna geen licht reflecteert; metingen wijzen uit dat de planeet nog donkerder is dan vers asfalt.

Deze artistieke impressie laat de ‘pikzwarte’ WASP-12b zien. Afbeelding: NASA, ESA & G. Bacon (STScI).

Ook dat opmerkelijke voorkomen is te herleiden naar de geringe afstand tot de moederster. Hierdoor loopt de temperatuur aan de dagzijde van WASP-12b (de zijde die permanent op de moederster gericht is) op tot boven de 2500 graden Celsius. In zo’n warme atmosfeer kunnen de meeste moleculen geen standhouden en ontstaan dus ook geen wolken. Licht dat op de planeet valt, dringt dan ook diep in de atmosfeer van de planeet binnen en wordt daar waarschijnlijk geabsorbeerd door waterstofatomen.

De duistere WASP-12b lijkt overigens niet alleen te zijn. Er zijn aanwijzingen dat rond de nietsontziende moederster nog een planeet cirkelt. Het zou gaan om een superaarde, waarvan het bestaan nog niet bevestigd is.

Meer weten…
…over bizarre exoplaneten? Lees hier alles over nog zo’n vreemde snuiter: Kepler-70b. Een exoplaneet die warmer is dan onze zon! Of duik in het verhaal van Kepler-36b: een exoplaneet die zich angstaanjagend dicht bij zijn buurman waagt.

Bronmateriaal

"Massive Planet is Being Torn Apart, Providing Opportunity to Watch a Planetary “Death March”" - Kavli Foundation
"Hubble observes pitch black planet" - Hubble
"" -
Afbeelding bovenaan dit artikel: NASA, ESA & G. Bacon (STScI)

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd