Wat gebeurt er als de Larsen C-ijsplaat instort?

Onderzoekers berekenen hoe sterk de zeespiegel zal stijgen als de gehavende ijsplaat de handdoek in de ring gooit.

Vorig jaar zomer gebeurde het onvermijdelijke: een enorme ijsberg ter grootte van twee keer Luxenburg, brak af van de Larsen C-ijsplaat. Onderzoekers houden er rekening mee dat uiteindelijk de gehele ijsplaat kan instorten. De gehavende ijsplaat is namelijk de meest noordelijke, resterende grote ijsplaat en daardoor onderhevig aan de warmste temperaturen. Maar wat zal de instorting van de ijsplaat precies voor effect hebben op de zeespiegelstijging?

Larsen B

Opwarming van het Antarctische schiereiland leidde in 2002 al tot een dramatische ineenstorting van Larsen B, een ijsplaat net ten noorden van Larsen C. In iets meer dan twee weken brokkelde de gehele ijsplaat af, terwijl de plaat voor de laatste 10.000 jaar stabiel was geweest. Hoe groot de ijsplaat precies was, is niet bekend.

Zeespiegelstijging
In het Antarctisch schiereiland bevinden zich twee ijsplaten die het meeste risico lopen op instorting. Dat zijn Larsen C en George VI. Vooral de recente, snelle opwarming bedreigt deze twee ijsreuzen. Op dit moment houden deze twee ijsplatforms de binnenlandse gletsjers tegen. Maar als ze zouden instorten, kan het ijs van deze gletsjers sneller de zee in glijden, waardoor de zeespiegel stijgt. Uit de nieuwe studie, gepubliceerd in het tijdschrift The Cryosphere, blijkt dat als Larsen C zal instorten, de zeespiegel met 4 mm zal stijgen. Als George VI instort, stijgt de zeespiegel met 22 mm. “Hoewel deze aantallen op zichzelf niet heel groot zijn, zijn ze wel onderdeel van een groter plaatje,” legt auteur Nicholas Barrand uit. “Denk bijvoorbeeld aan de afname van andere gletsjers over de hele wereld en de smeltende ijskappen op Groenland en Oost-, en West Antarctica.”

Het effect op Larsen C
De onderzoekers gebruikten computermodellen om vervolgens het verloop van de zeespiegelstijging in kaart te brengen. Zo konden ze de interactie tussen het Antarctisch schiereiland en de ijsplaten simuleren, om op die manier te bekijken hoe de gletsjers reageren op de instorting van de ijsreuzen. De onderzoekers ontdekten dat als Larsen C zal instorten, het zeeniveau oploopt van 2,5 mm tegen 2100 en 4,2 mm in 2300.

En George VI?
“Waarschijnlijk zal de instorting van George VI een veel grotere impact hebben op het zeeniveau,” stelt hoofdauteur Clemens Schannwell. George VI zit geklemd tussen het Antarctisch Schiereiland en het Alexandereiland en is ongeveer de helft kleiner dan Larsen C. Toch zal de instorting van deze ijsplaat veel meer bijdragen aan de zeespiegelstijging, door de enorme gletsjers die achter de ijsplaat liggen. Daarnaast houdt de ijsplaat het ijs dat de gletsjers afvoeren, effectief tegen. Volgens de simulaties zal bij de instorting van George VI tot 8 mm bijdragen aan de wereldwijde zeespiegel tegen 2100 en 22 mm in 2300.

De onderzoekers vinden het erg belangrijk dat deze informatie boven tafel komt. “Het verloren gaan van de ijsplaten kan belangrijke gevolgen hebben voor de lokale omgeving en voor de wereldwijde zeespiegel,” zegt Schandwell. “Informatie die essentieel is voor de planning en het beleid voor het tegengaan van klimaatverandering.” Daarnaast moeten we de dramatische veranderingen op het Antarctische schiereiland volgens de onderzoekers zien als een waarschuwingssignaal voor veel grotere ijsplateaus elders in Antarctica, die waarschijnlijk een veel grotere invloed zullen hebben op de mondiale zeespiegelstijging.

Bronmateriaal

"New study puts a figure on sea-level rise following Antarctic ice shelves’ collapse" - EGU

Afbeelding bovenaan dit artikel: British Antarctic Survey

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd