Drie maanden nadat de boor vastliep krijgen onderzoekers ‘m nog steeds niet aan de praat.
Begin maart ging het ineens mis met het tweede instrument dat marslander Insight op de rode planeet installeerde: het Heat Flow and Physical Properties Package. Dit instrument hamert zich een weg in de marsbodem om meer inzicht te verschaffen in hoeveel warmte er uit de rode planeet komt zetten. Maar ineens weigerde de hamerboor dienst. En onderzoekers snappen nog steeds niet waar dat precies door komt.
Steen
De hamerboor liep vast op ongeveer 30 centimeter diepte. In eerste instantie gingen onderzoekers ervan uit dat de boor op een onderliggende steen was gestuit. Deze werd dan ook netjes uit de weg geruimd. Maar al gauw liep de boor weer vast.
Het Heat Flow and Physical Properties Package (kortweg HP3) is een van de belangrijkste instrumenten die marslander Insight mee naar de rode planeet bracht. De bedoeling is dat het instrument een gat van zeker vijf meter diep gaat boren. Het instrument trekt daarbij een lange ketting mee de marsbodem in. Deze kabel is uitgerust met veertien temperatuursensoren. Deze zullen op verschillende dieptes de temperatuur meten om te bekijken hoe gemakkelijk warmte op een gegeven diepte door Mars beweegt.
Wrijving
De afgelopen maanden zijn onderzoekers druk bezig geweest om te begrijpen wat het instrument ervan weerhoudt om te graven. Zo zijn er verschillende tests en analyses uitgevoerd. Teamleden geloven nu dat een onverwachts gebrek aan wrijving rond Insight het probleem is. De hamerboor is namelijk zo ontworpen dat losse grond rond het instrument voor wrijving zorgt, waardoor de boor kan graven. Zonder voldoende wrijving zal ‘ie echter op zijn plaats blijven stuiteren.
Steunpilaar
Op dit moment kunnen onderzoekers niet zien of ze gelijk hebben. Zo staat er een steunpilaar tussen de boor en Insight’s camera in de weg. Het team is van plan om de robotarm van de marslander in te zetten om de pilaar opzij te schuiven. Deze operatie zal waarschijnlijk eind juni starten. In de loop van een week tilt de robotarm de steunpilaar in drie stappen op, waarna er wat foto’s kunnen worden genomen die direct naar de aarde worden gestuurd. De hamerboor mag bij de manoeuvre niet uit de grond worden getrokken. Want als deze eenmaal uit de bodem is gesjord, kan hij niet meer opnieuw naar binnen.
Risico
De ingreep is dus niet zonder risico. Maar het team acht dit toch van wezenlijk belang om ervoor te zorgen dat de boor zijn werk kan voortzetten. “Door de steunpilaar te verplaatsen, krijgen we een beter beeld van wat er aan de hand is,” zegt onderzoeksleider Tilman Spohn. “Daarnaast kunnen we ook mogelijke oplossingen testen.” Het team is van plan om de robotarm van Insight ook te gebruiken om kracht te zetten op de grond rond Insight. “Onze berekeningen hebben aangetoond dat dit voor extra wrijving zal zorgen,” zegt Spohn.
Marslander Insight kwam eind november aan bij de rode planeet en heeft sindsdien al heel wat informatie verzameld. Zo hoorde hij de wind waaien op Mars en legde daarnaast zelfs de eerste marsbeving vast. Ondertussen is de lander wel wat ondergestoft zoals deze selfie van Insight mooi laat zien.
