Het Nederlandse HIFI-instrument in de ruimtetelescoop Herschel heeft overal in en om het Melkwegstelsel water gevonden, zoals in diverse actieve stervormingsgebeiden. De eerste resultaten werden deze week op het Herschel First Results Symposium gepresenteerd.
Water speelt een belangerijke rol bij de geboorte van sterren. Het molecuul koelt het mengsel van gas en stof, waaruit de sterren worden geboren. Daarnaast is water in een later stadium nodig om exoplaneten vruchtbaar te maken. Wetenschappers zijn nog steeds op zoek naar de eerste aardachtige exoplaneet met water. Het is zeer aannemelijk dat die binnen tien jaar wordt ontdekt.
HIFI, dat staat voor Heterodyne Instrument for the Far Infrared, spoort vooral water en andere moleculen op. Het instrument zendt signalen van bronnen om in laagfrequente signalen, die beter gemeten kunnen worden. “Door de extreem hoge resolutie van de spectra die HIFI levert, is HIFI ideaal om moleculen op te sporen en in kaart te brengen. Het is een uitstekende moleculenjager, beter nog dan we hadden verwacht”, vertelt Frank Helmich, projectleider van Herschel en HIFI.
Sporen van water zijn aangetroffen in zowel enorme stervormende gas- en stofwolken als op een veel kleinere schaal, dat wil zeggen bij sterren en planeten. In de protoplanetaire schijven kan waterdamp zelfs vastvriezen aan stofkorrels. Deze korrels condenseren dan tot ijzige planetesimalen, de bouwstenen waaruit planeten ontstaan. Water heeft dus waarschijnlijk een grote invloed op de vorming van (exo)planeten.
