Water ontdekt in stukjes van planetoïde Itokawa

De ontdekking suggereert dat de aarde ongeveer de helft van haar oceaanwater aan planetoïden te danken heeft.

In 2005 arriveerde ruimtesonde Hayabusa bij planetoïde Itokawa. De sonde bestudeerde de ruimtesteen niet alleen van een afstandje, maar daalde ook af naar het oppervlak om daar enkele monsters te verzamelen. Die monsters werden vervolgens in 2010 op aarde afgeleverd en zijn sindsdien uitgebreid bestudeerd. Maar Amerikaanse onderzoekers hebben in deze monsters nu toch nog iets nieuws ontdekt: water!

Oceaanwater
Een analyse van piepkleine fragmenten van Itokawa wijst uit dat deze verrassend veel water herbergen. Het vertelt ons niet alleen meer over Itokawa en planetoïden uit dezelfde familie (S-type planetoïden), maar onthult mogelijk ook iets over onze eigen planeet. De aarde is namelijk bijzonder rijk aan water en al jaren proberen wetenschappers te achterhalen waar dat water vandaan komt. Aangenomen wordt dat planetoïden en kometen daarin een rol hebben gespeeld. Zij zouden door op de jonge aarde in te slaan, water op aarde hebben afgezet. Maar om welke hoeveelheden het gaat en welke objecten – kometen of planetoïden – de grootste bijdrage leverden, is niet helemaal helder. Afgaand op de monsters van Itokawa stellen de onderzoekers dat we de bijdrage van planetoïden in ieder geval niet moeten onderschatten. Op basis van hun onderzoek stellen de wetenschappers dat planetoïden zoals Itokawa ongeveer de helft van het water dat vandaag de dag in de oceanen te vinden is, kunnen hebben geleverd.

Over Itokawa
Zoals gezegd behoort Itokawa tot de S-type planetoïden. “Eén van de meest voorkomende objecten in de planetoïdengordel,” aldus onderzoeker Maitrayee Bose. Itokawa is zo’n 550 meter lang en tussen de 200 en 300 meter breed. Het is een brokstuk van een veel grotere planetoïde die enkele botsingen te verduren kreeg. Tijdens één zo’n botsing viel de planetoïde uiteen, waarna twee brokstukken samensmolten en Itokawa vormden. Dat zou zo’n 8 miljoen jaar geleden zijn gebeurd. “De deeltjes die wij analyseerden, komen van een deel van Itokawa dat de Muses Sea wordt genoemd,” vertelt onderzoeker Maitrayee Bose. “Het bevindt zich in een gebied dat heel glad is en bedekt is met stof.” Collega Ziliang Jin voegt toe: “Hoewel de monsters aan het oppervlak verzameld zijn, weten we niet waar ze zich in het moederlichaam (de grote planetoïde waar Itokawa een brokstuk van is, red.) bevonden. Maar we vermoeden dat ze meer dan 100 meter diep in het moederlichaam begraven zaten.”

Exoplaneten
Itokawa heeft een veelbewogen geschiedenis die gekenmerkt wordt door inslagen – waarbij het object flink verhit werd. Ook is deze langdurig blootgesteld aan kosmische straling. Twee zaken die niet bevorderlijk zijn voor het water aan boord van de planetoïde. En toch is er nog water in Itokawa te vinden. Sterker nog: het water is – als we kijken naar de isotopen – niet te onderscheiden van het water op aarde. “Het betekent dat S-type planetoïden (…) waarschijnlijk een belangrijke bron van water en verschillende andere elementen zijn voor aardachtige planeten,” aldus Bose. En als onze planeet zo aan zijn water is gekomen, waarom zouden ook exoplaneten niet op deze wijze één van de belangrijkste ingrediënten voor leven zoals wij dat vandaag de dag kennen, hebben verzameld?

Om een nog beter beeld te krijgen van wat planetoïden voor onze en andere planeten betekent kunnen hebben, moeten onderzoekers zich eigenlijk over nog veel meer planetoïden buigen. Het verzamelen en retourneren van monsters is daarbij van cruciaal belang. Het goede nieuws is dat de Hayabusa-missie inmiddels een opvolger heeft. Hayabusa2 cirkelt momenteel rond planetoïde Ryugu en zal over een paar jaar enkele monsters van deze planetoïde op aarde afleveren. Ondertussen cirkelt ruimtesonde OSIRIS REx rond planetoïde Bennu. En ook van deze ruimtesteen worden monsters op aarde verwacht.

Bronmateriaal

"ASU researchers find water in samples from asteroid Itokawa" - ASU
Afbeelding bovenaan dit artikel: JAXA (via Wikimedia Commons)

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd