Eerder werd al waterdamp in de gaswolk rond de komeet 67P ontdekt, maar nu is voor het eerst ook waterijs op het oppervlak van de komeet aangetroffen.
Wetenschappers bestudeerden een deel van de komeet dat bekend staat als Imhotep. Met behulp van gegevens die Rosetta al in 2014 verzamelde, stelden ze de samenstelling van de bovenste laag van de komeet in dit gebied vast. Wat blijkt: plaatselijk ligt er bevroren water op het oppervlak van komeet 67P/Churyumov-Gerasimenko.
Het ijs was tijdens de metingen ijskoud, namelijk -120 graden Celsius. De metingen zijn gedaan tussen september en november 2014, dus het is mogelijk dat de temperatuur van het ijs later iets is gestegen, omdat de afstand tussen de komeet en de zon in de zomer van 2015 het kleinst was.
Piepkleine ijskorrels
De aangetroffen ijsdeeltjes zitten opgesloten in kleine korreltjes van twee millimeter en tientallen micrometers. “Dit betekent dat de verschillende korrels op diverse manieren en op andere momenten zijn ontstaan”, vertelt onderzoeker Gianrico Filacchione. Hij schreef het paper dat in het wetenschappelijke vakblad Nature is gepubliceerd. Onderzoekers denken dat de grotere ijskorreltjes zijn ontstaan door het samenklonteren van de kleinere ijskorreltjes. Een andere mogelijkheid is dat waterdamp – dat uit de komeet ontsnapt – onmiddellijk weer bevriest.
Rosetta en Philae
Op dit moment neemt de afstand tussen de komeet en de zon toe. Rosetta zal nog tot september 2016 rond de komeet cirkelen, waarna het ruimtevaartuig zachtjes neerstort op het oppervlak van 67P. Omdat de temperaturen op de komeet flink teruglopen, is de kans heel klein dat we nog gaan communiceren met de komeetlander Philae. “De kans op contact neemt inderdaad af”, vertelt Philae-landingsmanager Koen Geurts aan Scientias.nl. “Rosetta bevindt zich momenteel dicht genoeg bij de komeet om een signaal op te vangen, dus waarschijnlijk is er iets met Philae aan de hand. Mogelijk is de komeetlander bedekt onder een laagje stof, is de hardware kapot of is Philae omgevallen.”
Wetenschappers proberen nog tot 21 januari contact te krijgen met Philae. Geurts: “Daarna vliegt het ruimtevaartuig naar het zuiden. Dit is niet het einde, want theoretisch gezien kan Philae over enkele maanden nog wakker worden, maar de kans dat dit gebeurt is klein nu de afstand tot de zon toeneemt.”
Geurts vindt het jammer dat de komeetlander tot op heden niet in staat was om meerdere maanden gegevens op 67P te verzamelen. “Toch is de Rosetta-missie een groot succes, omdat het doel van Philae was om ieder instrument na de landing te gebruiken. Dit is gebeurd.”
