“We hebben nog drie jaar om ons klimaat te redden”

Als we onze uitstoot rond 2020 niet verminderen, zijn de doelstellingen uit het Parijse klimaatakkoord onhaalbaar.

Dat stellen onderzoekers in een commentaar, verschenen in het blad Nature. Het betoog is geschreven met het oog op de G20-top die volgende week in Hamburg plaatsvindt.

Vooruitgang
De uitstoot van broeikasgassen nam decennia op rij gestaag toe, zo schrijven de onderzoekers in hun betoog. Maar de laatste drie jaar zien we dat de uitstoot redelijk stabiel blijft. Het is een teken dat beleid en investeringen gericht op het verminderen van de uitstoot en beperken van de klimaatverandering hun vruchten af beginnen te werpen. “De Verenigde Staten, China en andere naties vervangen kool door aardgas en geven hernieuwbare energiebronnen een boost. Ook is men het er wereldwijd vrijwel unaniem over eens dat de risico’s die ontstaan als we de planeet aan klimaatverandering overgeven te groot zijn om te negeren.” Er is dus de afgelopen jaren flink wat vooruitgang geboekt. Maar we zijn er nog niet, zo waarschuwen de onderzoekers. “De politieke winden zijn stormachtig. President Donald Trump heeft aangekondigd dat de Verenigde Staten zich terug zullen trekken uit het Parijse klimaatakkoord wanneer dat juridisch kan, in november 2020.”

2020: een cruciaal jaar
Trumps timing is bijzonder ongelukkig. Want 2020 is een cruciaal jaar, zo stellen de onderzoekers. “Als het gaat om het klimaat, is timing alles.” En als de uitstoot ook na 2020 blijft toenemen – of stabiel blijft – zullen de temperatuurdoelen die in Parijs opgesteld zijn, onhaalbaar worden. “Het verlagen van de emissies wereldwijd is een enorme taak, maar onderzoek vertelt ons dat het nodig, wenselijk en haalbaar is.”

Smeltende ijskappen
En niet alleen onderzoek vertelt ons dat we actie moeten ondernemen: de natuur doet dat ook. “Na grofweg 1 graad wereldwijde opwarming, veroorzaakt door menselijke activiteiten, beginnen de ijskappen van Groenland en Antarctica al in toenemende mate massa te verliezen. Zomerzee-ijs verdwijnt in het Arctisch gebied en koraalriffen sterven door warmtestress – hele ecosystemen beginnen in te storten.”

Drie jaar
De conclusie van de onderzoekers is helder. Er moet actie ondernomen worden. En snel ook. In hun paper rekenen ze door hoeveel CO2 we nog in de atmosfeer kunnen pompen alvorens we de temperatuurgrens die in het klimaatakkoord van Parijs is afgesproken, doorbreken. “Nadat we er eerdere emissies vanaf hebben getrokken, blijft de mensheid achter met een ‘koolstof-budget’ van tussen de 150 en 1050 gigaton CO2 als we de opwarming willen beperken tot 1,5 graad Celsius of onder de 2 graden Celsius willen houden (…) Met de huidige uitstoot van 41 Gigaton CO2 per jaar zou de ondergrens in vier jaar doorbroken worden en de middelgrens van 600 gigaton CO2 zou in vijftien jaar doorbroken worden. Als de uitstoot op het huidige niveau blijft, zouden we op het moment dat we het CO2-budget hebben opgemaakt, in één keer naar een uitstoot van nul moeten gaan. Daar is niemand bij gebaat. Een geleidelijke afname zou de wereldeconomie de tijd geven om zich soepeltjes aan te passen.”

Afbeelding: Nature.

De actiepunten
En dat betekent dus dat we nu al de voorbereidingen moeten treffen om in 2020 de uitstoot terug te kunnen gaan dringen. Maar aan wat voor voorbereidingen moet je dan denken? In hun paper reiken de onderzoekers zes ‘mijlpalen’ aan. Elke mijlpaal schetst – in een andere sector – een situatie die in 2020 gewenst is. “Deze doelen zijn in het beste geval idealistisch en in het slechtste geval onrealistisch. Maar we bevinden ons in het tijdperk van exponentiële transformaties en denken dat de focus (op deze mijlpalen, red.) vindingrijk maakt.” Zo moet in 2020 minstens 30 procent van de energie die wereldwijd verbruikt wordt, hernieuwbaar zijn. Na 2020 mogen er geen kolencentrales meer geopend worden en alle bestaande kolencentrales moeten buiten werking worden gesteld. En ook in de transportsector moet er het één en ander veranderen. Zo zou minstens 15 procent van alle auto’s die in 2020 uit de fabriek komen elektrisch moeten zijn.

“Het goede nieuws is dat het nog steeds mogelijk is om de Parijse temperatuurdoelstellingen te halen als de emissies tegen 2020 beginnen af te nemen,” zo schrijven de onderzoekers in hun commentaar. Maar dat gaat niet vanzelf. “Laten we optimistisch blijven en samen dapper in actie komen.”

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd