Het Kuipergordelobject schittert op nieuwe – en veel betere(!) – foto’s van New Horizons.
Gisteren konden we ons al vergapen aan een foto die New Horizons kort voor de scheervlucht langs Kuipergordelobject Ultima Thule had gemaakt. Maar om heel eerlijk te zijn, was daarop nog niet zo gek veel te zien.
Vandaag maakt New Horizons dat echter meer dan goed. Zojuist heeft NASA tijdens een persconferentie nieuwe foto’s van Ultima Thule vrijgegeven. En daarop zien we het object in volle glorie én kunnen we na jarenlang speculeren eindelijk concluderen hoe het in 2014 ontdekte object er nu werkelijk uitziet. En wat blijkt? Ultima Thule heeft verdacht veel weg van een sneeuwpop! Het object bestaat uit twee delen die aan elkaar vast zijn komen te zitten en heeft een grote romp – die vanaf nu wordt aangeduid als Ultima – en een wat kleiner hoofd – dat vanaf nu wordt aangeduid als Thule.
Op basis van de data die tot op heden zijn binnengekomen, kunnen onderzoekers al veel meer over Ultima Thule concluderen. Zo is de rotatiesnelheid inmiddels vastgesteld op ongeveer 15 uur. Daarnaast kunnen onderzoekers op basis van kleurenfoto’s die zijn binnengekomen, concluderen dat Ultima Thule – zoals verwacht – rood van kleur is (zie foto hiernaast). Wat ook best verrassend is, is dat er op het ongeveer 35 kilometer grote object grote verschillen zijn tussen gebieden. Zo reflecteert de ene regio veel meer licht dan de andere regio. De gebieden die het meeste zonlicht reflecteren, kaatsen ongeveer 16% van het zonlicht terug. De gebieden die het minste zonlicht reflecteren, slechts 6%. Wat daarbij met name opvalt, is dat heldere en donkere regio’s soms zij-aan-zij liggen. Dat zien we bijvoorbeeld op Thule, oftewel het kleinere deel van het samengestelde Kuipergordelobject. Ook is goed te zien dat juist de nekregio, dus de plek waar het kleine en grote deel van Ultima Thule aan elkaar vastgeklonken zitten, heel helder is.
Op basis van hogeresolutiebeelden van Ultima Thule kan inmiddels ook meer gezegd worden over de topografie. Hiernaast zie je zo’n hogeresolutiefoto. De foto heeft een resolutie van zo’n 137 meter per pixel. Daarbij moet worden opgemerkt dat er nog veel betere foto’s verwacht worden: NASA hoopt uiteindelijk beelden te ontvangen met een resolutie van zo’n 35 meter per pixel. Voor nu moeten we echter roeien met de riemen die we hebben. En ook op basis van deze foto valt al genoeg te zeggen. De gele pijlen duiden heldere gebieden op Ultima Thule aan. Vaak zijn deze gebieden cirkelvormig. De rode pijlen duiden de donkerdere gebieden aan. Deze zijn vaak wat langgerekter. Ook is goed te zien dat de nekregio (aangeduid met de blauwe pijl) veel helderder is. Dat kan komen doordat er in dit gebied veel fijner materiaal op het oppervlak ligt, of doordat het gebied een andere samenstelling heeft. Meer duidelijkheid daarover wordt binnenkort verwacht. Verder kan op basis van de beelden voorzichtig geconcludeerd worden dat er geen inslagkraters te zien zijn. Ook lijkt Ultima Thule te beschikken over heuvelachtige landvormen. Maar daarover kan pas met zekerheid iets gezegd worden als er betere beelden binnenrollen.
Lang was onduidelijk hoe Ultima Thule eruit zag. Was het een samengesteld object, bestaande uit twee aan elkaar vastgeklonken delen? Of bestond het uit twee delen die om elkaar heen cirkelden? De nieuwste beelden geven meer duidelijkheid: Ultima Thule is een samengesteld object. Maar hoe is dat object precies tot stand gekomen? De beelden hieronder laten het mooi zien. Het begon allemaal met een grote groep kleine, ijzige objecten die samenklonteren tot twee grote objecten. En die objecten bewegen spiraalsgewijs naar elkaar toe om uiteindelijk te ‘botsen’. Die botsing verloopt – doordat de objecten met een zeer lage snelheid naar elkaar toe bewegen – vrij harmonieus en zonder al te grote schade aan beide objecten toe te brengen.
Op vergelijkbare wijze zijn ook de grote planeten in ons zonnestelsel ontstaan. We kijken hier dus als het ware naar niet verder benutte bouwblokken uit de prille beginjaren van ons zonnestelsel.
Het zijn fraaie resultaten. Maar het is nog maar het topje van de ijsberg, zo benadrukt hoofdonderzoeker Alan Stern. Nog niet eens 1% van de door New Horizons tijdens de scheervlucht verzamelde data is inmiddels op aarde beland. Er komt dus nog veel meer moois aan. Denk aan betere foto’s, maar ook stevigere wetenschappelijke conclusies over hoe het landschap op Ultima Thule er nu precies uitziet en waar het object uit is opgebouwd. Dat is absoluut iets om naar uit te zien. En hoewel het nog zo’n 20 maanden duurt voor alle New Horizons-data op aarde zijn gearriveerd, zullen die betere foto’s en onderzoeksresultaten de komende dagen, weken en maanden reeds binnen druppelen. Zo worden morgen – rond dezelfde tijd – reeds nieuwe onderzoeksresultaten verwacht. En natuurlijk kun je die morgenavond weer op Scientias.nl vinden. Houd ons dus in de gaten!
