Welke geheimen staan er in deze zeventiende eeuwse brieven?

De postkist met 2600 brieven.
De postkist met 2600 brieven.

Nederlandse onderzoekers gaan 600 verzegelde brieven uit de zeventiende eeuw lezen. Deze brieven troffen zij aan in een kist van een zeventiende eeuwse postmeester. In deze kist liggen in totaal 2600 onbezorgbare brieven.

Het onderzoek wordt geleid door dr. David van der Linden van de Rijksuniversiteit Groningen en dr. Nadine Akkerman van de Universiteit Leiden. Akkerman ontdekte in 2010 cijfercodes in de brieven van Elizabeth Stuart von Bohemen. Zij gaan de brieven niet openen, maar zullen nieuwe scantechnieken gebruiken om de inhoud te ontrafelen. De naam van het team is ‘Signed, Sealed, & Undelivered’, naar het bekende nummer van Stevie Wonder.

De brieven zijn voornamelijk verzonden vanuit Frankrijk. Helaas konden ze niet worden afgeleverd, omdat geadresseerden waren verhuisd of overleden of omdat de brieven werden geweigerd. De Haagse postmeester Simon de Brienne en zijn vrouw Maria Germain konden het niet over hun hart verkrijgen om de onbestelde brieven weg te gooien en bewaarden ze daarom in de kist.

Een persoonlijk zegel
Een persoonlijk zegel

Tegenwoordig delen veel mensen hun mening via internet, bijvoorbeeld op sociale media of op nieuwssites. 400 jaar geleden werden voornamelijk brieven ingezet. Voor historici vormen de brieven een unieke kans om erachter te komen wat er achter gesloten deuren werd besproken en gedeeld. Veel brieven staan vol met roddels, schandalen en intriges.

Omdat het jammer is om verzegelde brieven te openen, blijven deze ongeopend. Dankzij röntgentomografie, een geavanceerde scantechnologie die ook werd gebruikt om de Dode Zee-rollen te bestuderen, worden de brieven gelezen zonder de zegels te verbreken. Zo blijft het materiële bewijs van de briefbeveiliging bewaard.

“De wijze waarop een brief werd gevouwen, was heel persoonlijk, vergelijkbaar met een handtekening”

Unieke zegels
Het internationale team van wetenschappers let niet alleen op de inhoud van de brieven, maar ook op de manier waarop deze opgevouwen en verzegeld zijn. “De wijze waarop een brief werd gevouwen, was heel persoonlijk, vergelijkbaar met een handtekening”, legt Van der Linden uit. “Dit noemen we letterlocking: het vouwen en beveiligen van brieven zodat niemand ze stiekem kon lezen. Dit is een revolutionair nieuw onderzoeksveld – en de brieven in deze collectie bieden ons ongekende mogelijkheden om deze vouwwijzes in kaart te brengen.”

Hugenootse families op de vlucht
In de brieven verwachten wetenschappers de verhalen te lezen van hugenootse families op de vlucht. “Zij waren de religieuze vervolgingen onder Lodewijk XIV ontvlucht”, vervolgt Vander Linden. “Terwijl anderen waren achtergebleven in Frankrijk. Briefverkeer was dus de enige manier om contact te houden. De brieven in deze collectie laten prachtig zien welke emotionele tol vlucht en scheiding van deze families kon eisen.”

Bijzondere brieven
De afgelopen tijd zagen veel oude correspondenties het daglicht. Sinds 2010 zijn honderden brieven van Willem van Oranje online te lezen. Een paar maanden terug ontdekten onderzoekers de zelfmoordbrief van de minnares van een Oostenrijkse kroonprins. Het record van de meest mysterieuze brieven gaat ongetwijfeld naar de Zodiac-killer, wiens brieven nog altijd niet ontcijferd zijn.

Bronmateriaal

Persbericht Universiteit Groningen
"Signed, Sealed & Undelivered - Brienne

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd