Welke vulkaan begroef het Middellandse Zeegebied 29000 jaar geleden in as?

Niemand snapte welke vulkaan verantwoordelijk was. Tot nu.

Aan het einde van de jaren zeventig bogen onderzoekers zich over sedimentkernen in een gebied van 150.000 vierkante kilometer langs de Middellandse Zee. En ze troffen daar iets merkwaardigs aan. Zo ontdekten ze vulkanische as, van zo’n 29.000 jaar oud. De onderzoekers kwamen erachter dat het hele immense gebied destijds onder een dikke laag vulkaanas verdween, wat duidelijk wijst op een vulkaanuitbarsting. Maar welke vulkaan was de schuldige?

Omvang
De regio staat bekend om zijn vele actieve vulkanen. Denk bijvoorbeeld aan de Vesuvius die Pompeii in 79 na Christus op beroemde wijze verwoestte. Maar deze oudere, verreikende asafzetting leek nog niet zo gemakkelijk aan een specifieke vulkaan toe te wijzen te zijn. Het team gebruikte computermodellen om de omvang van de uitbarsting te reconstrueren en te begrijpen hoe de as zich destijds verspreidde.

Vulkaan
Uiteindelijk is het de onderzoekers gelukt de as terug traceren naar een specifieke vulkaan: de Campi Flegrei vulkaan. Deze vulkaan bevindt zich in Napels, even ten westen van de stad. De chemische samenstelling van deze vulkaan lijkt overeen te komen met de prehistorische aslaag die het Middellandse Zeegebied omhulde.

Beperkt bewijs
Toch was het nog niet zo gemakkelijk om de Campi Flegrei vulkaan als schuldige aan te wijzen. “Er is maar beperkt bewijs van een grote uitbarsting dicht bij de vulkaan,” legt onderzoeker Paul Albert uit. “Dit komt gedeeltelijk doordat recentere grootschalige uitbarstingen van de vulkaan het gebied rond Napels in een dikke aslaag hebben begraven. Hierdoor is het bewijs van de oudere uitbarsting grotendeels verborgen, of vernietigd.”

De onderzoekers plaatsen deze, tot op heden onbekende uitbarsting van de Campi Flegrei vulkaan tussen twee grootschalige erupties van dezelfde vulkaan in. Deze twee vonden zo’n 15.000 en 40.000 jaar geleden plaats. Het betekent dat de vulkaan dus vaker uitbarstte dan men tot nu toe had gedacht. Daarnaast benadrukt de studie het belang van onderzoek naar vulkaanas over een groot gebied. “Vulkaanas die bewaard is gebleven honderden kilometers verwijderd van de vulkaan is hier cruciaal geweest om deze grote uitbarsting toe te schrijven aan de Campi Flegrei vulkaan,” aldus Albert.

Bronmateriaal

"Mysterious volcanic ash layer blanketing the Mediterranean 29,000 years ago traced to volcano in Naples, Italy" - University of Oxford

Afbeelding bovenaan dit artikel: University of Oxford

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd