Werd klimaatverandering de piramidebouwers fataal?

Na de Maya’s lijken ook de bouwers van de piramides uiteindelijk (deels) door klimaatverandering ten onder te zijn gegaan. Wetenschappers hebben bewijs gevonden van een extreme droogte in Egypte en die droogte valt samen met het einde van het Oude Rijk.

De onderzoekers trekken die conclusie nadat ze pollen en houtskool afkomstig uit sedimenten in de Nijldelta bestudeerden. De pollen laten goed zien welke planten in een bepaalde periode veelvuldig of juist minder groeiden. Houtskool getuigt van branden: en die kwamen weer vaker voor in periodes van droogte. De onderzoekers verwachtten dat in periodes van droogte de pollen van planten die in drassige gebieden groeiden, zouden afnemen. De hoeveelheid houtskool zou in zo’n periode juist toenemen.

Pollen en houtskool
En ze bleken het bij het juiste eind te hebben. Een afname in pollen en toename in houtskool vond tussen 6000 en 3000 jaar geleden zo’n vier keer plaats. Een droogte die er in het bijzonder uitspringt, is die van zo’n 4200 jaar geleden. Deze trad vrij abrupt op en was bijzonder ernstig. “De reactie van de vegetatie (op de droogte, red.) bleef in vergelijking met andere bewijzen van deze droogte aanzienlijk langer hangen, dat wijst er mogelijk op dat de droogte lang invloed had op de vegetatie in de delta,” vertelt onderzoeker Christopher Bernhardt.

Einde piramidebouwers
Waarschijnlijk leidde de droogte tot honger en speelde deze ook een rol in het einde van het Oude Rijk en dus het einde van de piramidebouwers. “Zelfs de machtige bouwers van de oude piramides werden meer dan 4000 jaar geleden het slachtoffer toen ze niet in staat waren om op het veranderende klimaat te reageren,” stelt onderzoeker Marcia McNutt. “Dit onderzoek illustreert dat de beschikbaarheid van water de achilleshiel van Egypte was.”

Droogtes
De extreme droogte van zo’n 4200 jaar geleden valt dus samen met het einde van het Oude Rijk. Kan het toeval zijn? Opvallend genoeg vallen ook andere droogtes waarvan de onderzoekers middels pollen en houtskool bewijzen vonden, samen met een grote politieke gebeurtenis. Zo was er 5000 jaar geleden ook een grote droogte. Deze valt samen met de eenwording van Opper- en Neder-Egypte en de ineenstorting van het koninkrijk van Uruk. De droogte die ongeveer 3000 jaar geleden optrad, viel samen met onder meer de val van het koninkrijk Oegarit. “De geologische studie laat zien dat het ontcijferen van oude klimaten, pollen en andere micro-organismen en houtskool archeologische vermeldingen kan weerleggen of bevestigen of dat deze (pollen, het houtskool, red.) zelf als bewijs kunnen dienen wanneer andere informatie niet bestaat,” vertelt onderzoeke Benjamin Horton.

Het onderzoek is echter niet alleen interessant voor geologen. Ook vandaag de dag kunnen we er ons voordeel mee doen. De onderzoekers wijzen erop dat een tekort aan water ook tegenwoordig de achilleshiel van onze planeet is.

Bronmateriaal

"Climate and Drought Lessons from Ancient Egypt" - USGS.gov
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door Kamenatehla .sk (cc via Flickr.com).

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd