Wereldzaadbank wordt iets aangepast na lekkage

Initiatiefnemers benadrukken: Wereldzaadbank is en blijft de veiligste plek op aarde voor de opslag van zaden.

Even was er eind vorige week paniek. Wat niemand verwacht had, gebeurde toch: het permafrost dat op de Wereldzaadbank rust, was aan het smelten en het smeltwater dat daarbij ontstond, liep zo de Wereldzaadbank in. De Noorse overheid laat nu weten dat de zaden veilig en onbeschadigd zijn. Maar er zullen wel maatregelen getroffen worden om dit soort problemen in de toekomst te voorkomen.

Het nut van een Wereldzaadbank
Wereldwijd zijn er meer dan 1700 zaadbanken te vinden die genetisch materiaal van planten en bomen in de vorm van zaadmonsters herbergen. Toch kiezen veel onderzoeksinstituten ervoor om hun zaden ook naar Spitsbergen te sturen en in de Wereldzaadbank te leggen. Waarom? Omdat al die losse zaadbanken wereldwijd heel kwetsbaar zijn. Als er oorlog uitbreekt of een natuurramp plaatsvindt, kunnen complete zaadcollecties voorgoed verloren gaan. Maar ook een technisch mankement – bijvoorbeeld een vriezer die kapot gaat – kan er zomaar tot leiden dat zaden onbruikbaar worden. De Wereldzaadbank kent al die problemen niet: de zaadbank ligt in een politiek stabiel gebied, waar de kans op natuurrampen nihil is. Daarnaast ligt de zaadbank onder een dikke laag permafrost. Dus zelfs als een vriezer het begeeft, is er geen vuiltje aan de lucht.

Water
Maar afgelopen weekend bleek die onaantastbare Wereldzaadbank toch kwetsbaarder te zijn dan gedacht. In de toegangstunnel werd namelijk water aangetroffen. Het resultaat van smeltend permafrost. Reden voor de initiatiefnemers – onder meer de Noorse overheid en de Crop Trust – om maatregelen te treffen.

Maatregelen
Zo zullen er in de berghelling naast de toegangstunnel van de Wereldzaadbank kanaaltjes worden gemaakt om smeltwater van de toegangstunnel weg te voeren. Ook zullen er in de toegangstunnel waterbestendige muren worden opgetrokken om de zaadbank te beschermen. Daarnaast zal er onderzoek gedaan worden naar de mogelijkheid om een nieuwe toegangstunnel aan te leggen “om de veiligheid op lange termijn te verbeteren”. Bovendien zal het permafrost op de Wereldzaadbank beter gemonitord worden. “Het effect van de maatregelen zal de komende jaren continu beoordeeld worden. Als het niet afdoende is, zullen verdere en uitgebreidere maatregelen worden toegepast.”

Geen paniek
Over de zaden hoeven we ondertussen niet in te zitten. Deze liggen diep in de berg (zie afbeelding hieronder) en worden zowel door het permafrost als door kunstmatige vriesinstallaties op temperatuur gehouden. Water dat in de toegangstunnel is gelopen, is direct weggepompt en is dus nooit bij de zaden in de buurt geweest. Wel is de lekkage een serieuze waarschuwing. “Het laat zien dat we klimaatverandering serieus moeten nemen,” stelt Crop Trust.

Een doorsnede van de Wereldzaadbank. Te zien is dat de zaden heel diep in de berg liggen. Afbeelding: Crop Trust.

Eerder dit jaar werden nog 50.000 nieuwe zaadmonsters – waaronder monsters afkomstig uit Nederland – bij de Wereldzaadbank afgegeven. De zaden blijven eigendom van degene die ze afgeeft en kunnen altijd weer terug worden gevorderd. Dat gebeurde in 2015 voor het eerst. Wetenschappers moesten toen een beroep doen op de Wereldzaadbank, omdat ze hun zadencollecties door de Syrische burgeroorlog waren kwijtgeraakt.

Bronmateriaal

"Improvements of the Svalbard Global Seed Vault" - Crop Trust
De foto bovenaan dit artikel is afkomstig van Crop Trust

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd