Wetenschap creëert muizen met superlange telomeren

Dankzij die langere telomeren vertonen de muizen minder tekenen van ouderdom en hebben ze een kleinere kans op kanker.

Telomeren bevinden zich aan het uiteinde van chromosomen en beschermen ons DNA. Maar naarmate we ouder worden, worden deze telomeren korter. Want elke keer als een cel zich deelt, neemt de lengte van de telomeren af. Op een gegeven moment zijn de telomeren zo kort, dat een cel zich niet meer delen kan, veroudert en sterft. Het leidt onder meer tot aan ouderdom gerelateerde ziekten.

Langer leven
Wetenschappers hebben nu echter goed nieuws. Het is ze gelukt om muizen te creëren met superlange telomeren. En deze superlange telomeren beschermen de muizen tegen ouderdom en aan ouderdom gerelateerde ziekten. Kortom: de muizen leven langer.

Geen genetische manipulatie
Wat zo bijzonder is, is dat onderzoekers hiervoor geen beroep hebben gedaan op genetische manipulatie. De techniek – die resulteert in muizen met superlange telomeren – is gebaseerd op epigenetische veranderingen, oftewel veranderingen in de genfunctie. In dit geval: veranderingen in de expressie van het telomerase-gen.

Genfunctie
Het onderzoek borduurt voort op onderzoek uit 2009. Toen toonden onderzoekers aan dat het buiten het lichaam op de kweek zetten van iPS (geïnduceerde pluripotente stamcellen) van muizen resulteerde in ‘hyperlange telomeren’. Twee jaar later toonden de onderzoekers aan dat ditzelfde gebeurt met embryonale stamcellen wanneer deze buiten het lichaam van de muis op de kweek worden gezet. “De expansie van de embryonale stamcellen buiten het lichaam resulteert in een verlenging van de telomeren,” zo schreven de onderzoekers. De telomeren werden tot wel twee keer zo lang. En daarvoor hoefden de onderzoekers niet eens te sleutelen aan het telomerase-gen. De verlenging was het resultaat van ‘actieve, natuurlijke mechanismen’.

Gezonde muizen
Grote vraag na dat onderzoek was: kunnen deze cellen met superlange telomeren ook daadwerkelijk uitgroeien tot muizen met superlange telomeren? En die vraag kunnen onderzoekers nu dus bevestigend beantwoorden. Uit de cellen komen gezonde muizen, met langere telomeren voort. Die telomeren werden in hetzelfde tempo als ‘gewone’ telomeren korter, maar gingen veel langer mee, omdat ze in beginsel langer waren. Dat betekent onder meer dat de muizen ouder werden. Daarnaast liepen ze minder DNA-beschadigingen op en waren ze beter in staat om dergelijke beschadigingen te herstellen en hadden ze een kleinere kans op kanker. “Het betekent dat het mogelijk is om zonder genetische aanpassingen volwassen weefsel te genereren met langere telomeren,” stellen de onderzoekers.

Momenteel proberen de onderzoekers een muis te creëren waarin de telomeren van alle cellen twee keer langer zijn dan normaal. Ze willen graag achterhalen welk effect dat heeft op de levensduur van de muis.

Bronmateriaal

"CNIO scientists have created mice with hyper-long telomeres without altering the genes" - CNIO
De afbeelding bovenaan dit artikel is gemaakt door George Shuklin (via Wikimedia Commons).

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd